7440 sayılı Kanunun 5 inci maddesine başvuru süresi, anılan Kanunun 9 uncu maddesine göre;

* Başvuru süresi, 31 Mayıs 2023 tarihi (bu tarih dâhil) olarak,

* İlk taksit ödeme süresi de 30.06.2023 (bu tarih dahil)

* Diğer taksitlerin ise bu tarihi takip eden aylık dönemler hâlinde,

 

Ödeneceği hükme bağlanmıştır.

Ancak, 26 Mayıs 2023 tarih 32202 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 25 Mayıs 2023 tarih 7300 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile; “7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” da yer alan başvuru süreleri 30.06.2023 tarihine (bayram tatili nedeniyle 3.7.2023 tarihine),  ve ilk taksit ödeme süreleri de 31.07.2023 tarihine kadar uzatılmıştır.

Matrah ve vergi artırımı dolayısıyla mükelleflerce verilen yıllık, muhtasar ve prim hizmet beyannamesi, katma değer vergisi beyannameleri ve diğer beyannameler için 1.000 TL damga vergisi alınır ve bu tutar ilk taksit ödeme süresi içinde ödenir. (Tebliğin II/E.1. bölümü)

2- Taksit Sayısı ve Erken Ödeme İndirimi:

Matrah ve vergi artırımları peşin veya 12 taksit seçeneği ile yapılabilmektedir. Peşin ödeme ya da 12 taksit seçeneği tercih edilmekle birlikte, tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi (31.7.2023) içinde ödenmesi halinde, (damga vergisi hariç) %10 oranında indirim yapılacak olup, bu vergilere ayrıca katsayı da uygulanmayacaktır. (Tebliğin II/E.2. bölümü)

3- Taksitle Ödeme Tercihinde Bulunan Mükelleflere Katsayı Uygulaması:

Matrah artırımlarından doğan vergilerini taksitle ödemeyi tercih eden mükellefler; ödenecek tutara, Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendinde 12 eşit taksit için öngörülmüş olan (1.09) katsayısı uygulanacaktır. (Tebliğin II/E.1. bölümü)

Katsayısı uygulanmak suretiyle bulunan tutar, taksit sayısına bölünerek ödenecek taksit tutarları ile birlikte aylık dönemler halinde tahsil edilecektir.

4- Başvuru ve İlk Taksit Ödeme Sürelerinin Uzatılması Daha Sonraki Taksit Sürelerini Etkilemiyor:

Cumhurbaşkanı Kararı’nda sadece başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri uzatıldığından, ikinci ve sonraki taksit süreleri uzatılmadığından, uzayan ilk taksit ödeme süresi olan 31.07.2023 tarihi aynı zamanda ikinci taksit ödeme süresi olacaktır. Diğer bir ifadeyle, matrah artırımı hükümlerinden faydalanılabilmesi için; ilk taksit ve ikinci taksitin en geç 31.07.2023 tarihine kadar ödenmesi zorunludur.

Yine, taksitle ödemeyi tercih etmekle birlikte, peşin ödemek isteyen mükellefler de bu tarihe kadar ödemelerini yapmaları halinde %10 indirimden yararlanabileceklerdir.

5- Matrah Artırım Beyanlarının Düzeltmesi ve Taksit Sayısı Değişiklikleri:

7440 sayılı Kanunun 2 ve 3 üncü maddeleri ile 4 üncü maddesinin bir ila yedinci fıkraları hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükelleflerin başvuru süresi içinde bu taleplerinden vazgeçmeleri ya da ödeme seçeneklerini değiştirmeleri mümkündür. Başkanlığın internet adresi veya e-Devlet üzerinden veya bağlı oldukları vergi dairesi dışındaki vergi daireleri aracılığıyla yapılan başvurulardan vazgeçme veya ödeme seçeneği değiştirme talepleri, borçlunun bağlı olduğu vergi dairesine yazılı şekilde doğrudan ya da posta yoluyla yapılacaktır.

Kanunun, pişmanlıkla ya da izaha davet kapsamında veya kendiliğinden verilecek beyannameler, matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin hükümlerinden yararlanmak üzere beyan ve bildirimde bulunanlar da başvuru süresinin sonuna kadar bu beyan ve bildirimlerini düzeltebilir ve ödeme seçeneklerini değiştirebilirler. Ancak, Kanunun 5 inci maddesinin yedinci fıkrası kapsamında, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararları sonucu bulunan farkın, matrah veya vergi artırımı yapılan tutar ile birlikte değerlendirilmiş olması hâlinde, bu matrah ve vergi artırımına ilişkin beyanları azaltacak şekilde düzeltme yapılamaz. (7440 sayılı Kanun 2023/1 Uygulama İç Genelgesi A/5 Bölümü)

Bu düzenlemelere göre başvuru süresi olan 30.06.2023 tarihine (bayram tatili nedeniyle 3.7.2023 tarihine) kadar; verilmiş olan matrah artırımı beyannamelerine ilişkin her türlü düzeltme talebi ile taksit seçenekleri değişiklikleri yapılabilecektir.

Bu süre içinde matrah artırıcı veya azaltıcı yönde matrah artırım beyanları düzeltilebileceği gibi, peşin ödeme tercih edilerek verilen matrah artırım beyannameleri için, kanuni başvuru süresi içinde 12 taksitte ödeme yönünde tercih değişikliği yapılabilecektir. Ancak başvuru süresi bittikten sonra tercih değişikliği yapılamayacaktır. 12 taksit seçeneğini tercih eden mükellefler, istemeleri halinde tamamını peşin ödeyerek, peşin ödeme indiriminden yararlanabileceklerdir.

6- Kredi Kartı İle Ödeme İmkanı Bulunuyor:

 

7440 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında “(4) Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine bu Kanun kapsamında ödenecek olan alacakların 6183 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi uygun görüldüğü takdirde, ödemeye aracılık yapan bankalarca, kart kullanıcılarına kredi kartı işlemine konu borç tutarının, taksitler hâlinde yansıtılması ve taksit ödeme aylarında hesaplarına borç kaydedilmesi koşuluyla, bu ödemeler için ödeme tarihi olarak kredi kartının kullanıldığı gün esas alınır ve borçluya tahsilatın yapıldığını gösteren makbuz verilir. Bu şekilde tahsil edilen tutarların bankalarca Hazine veya Sosyal Güvenlik Kurumu hesaplarına aktarılmasına ilişkin 6183 sayılı Kanunun 41 inci maddesinde belirlenen süre, taksit aylarının son gününü izleyen günden itibaren hesaplanır. Bu fıkra hükmüne göre taksitlerin kredi kartı kullanılmak suretiyle ödenmesi, katsayı uygulanmasına engel teşkil etmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Bu hüküm, 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan alacak tutarının kredi kartı kullanılmak suretiyle de ödenmesine imkân vermektedir. Madde hükmüne göre kredi kartı kullanılarak ödeme yapılabilmesi için aracılık yapan bankalarla anlaşma yapılması gerekmektedir.

 

Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine ödenecek alacakların tahsilatı amacıyla ödemeye aracılık yapacak bankalarla gerekli anlaşma sağlanmış olup, kredi kartı kullanılmak suretiyle yapılacak ödemeler Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesi (www.gib.gov.tr) üzerinden yapılabilecektir. Ancak, bankaların uygulama geliştirmeleri hâlinde, internet siteleri veya şubeleri üzerinden de kredi kartıyla tahsilat işlemleri yapılması mümkündür.

 

Kredi kartı ile yapılacak ödemeler, tüm taksitlerin veya bir ya da birden fazla taksitin defaten ödenmesi ya da bir veya birden fazla taksitin ilgili taksit aylarına yansıtılmak suretiyle ödenmesi şeklinde yapılabilecektir.

 

Borçluların kredi kartına taksit şeklinde ödeme yapmak istemeleri hâlinde, 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan alacak tutarı banka tarafından borçlunun hesaplarına Kanunun öngördüğü taksit aylarında yansıtılacaktır. Bununla birlikte, borçlu tarafından yapılan ödeme tutarını gösterir alındı, kredi kartı ile ödeme işleminin yapıldığı tarih itibarıyla verilecek ve borç ödenmiş kabul edilecektir.

 

7440 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereğince kredi kartı kullanılmak ve borçlunun bankadaki kredi hesaplarına taksit aylarında borç olarak yansıtılmak suretiyle yapılan ödemeler ilgili taksit ayının son gününü izleyen günden itibaren 6183 sayılı Kanunun 41 inci maddesinde belirlenen sürede Hazine hesaplarına aktarılacaktır.

 

Örneğin, borçlu tarafından Kanun kapsamında taksitlendirilmiş alacağın ilk iki taksit tutarının kredi kartı ile Haziran/2023 ayı içinde aynı günde ödendiği varsayıldığında, banka tarafından taksitler ilgili taksit ayları olan Haziran/2023 ve Temmuz/2023 aylarında borçlunun hesap ekstrelerine yansıtılacak ve bu suretle yapılan tahsilat tutarları taksit aylarının son gününü izleyen 20 gün içinde Hazine hesaplarına aktarılacaktır.

 

Kredi kartıyla yapılan taksitli ödemenin Kanunun öngördüğü taksitli ödeme şekli olduğu dikkate alındığında, bu şekilde yapılan ödemelerde de katsayı uygulanacaktır. (Tebliğin II/C-3 Bölümü)

7440 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin beşinci fıkrasında, Kanun hükümlerinden yararlanarak borçlarını yapılandıran mükelleflerin vergi dairelerinden olan alacaklarıyla yapılandırılan borçlarını ne şekilde ödeyebilecekleri hususu düzenlenmiştir.

 

Madde hükmüne göre, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarına uygulanmak üzere, Kanun hükümlerinden yararlanmak için başvuruda bulunan ve ödenecek tutarları ilgili vergi mevzuatı gereği iade alacağından kendi borçlarına mahsuben ödemek isteyen borçluların, bu taleplerinin yerine getirilebilmesi için başvuru ve/veya taksit süresi içinde ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak ibraz etmeleri şarttır.

 

Belgelere ek olarak mahsuben iadenin gerçekleştirilebilmesi için teminat, yeminli mali müşavir raporu veya vergi inceleme raporu da aranan durumlarda, bunların da aynı süre içinde vergi dairesine intikal etmiş olması gerekmektedir.

 

Bu takdirde, ilgili mevzuatın borçlunun mahsup talebine esas aldığı tarih itibarıyla bu Kanuna göre ödenecek tutara mahsup işlemleri yapılacaktır. Mahsup talebine konu tutardan daha az tutarda mahsubun yapılması hâlinde, mahsuben ödeme suretiyle tahsil edilemeyen taksit tutarının bir ay içinde ödenmesi hususunda borçluya bildirimde bulunulması gerekmektedir.

 

 

Mükelleflerin bu hükümden yararlanmaları için başvurularını Tebliğe ekli (Ek:2/D) dilekçe ile yapmaları gerekmektedir.

 

Diğer taraftan, mükellefin mahsup talebi üzerine mahsup işlemleri yapıldıktan sonra, fazla veya yersiz mahsup yapıldığının tespiti hâlinde, haksız alınan iade tutarı için vergi mevzuatı gereği gerekli tarhiyatın yapılacağı tabiidir. Bu durumda, Kanun kapsamında mahsup yoluyla yapılmış olan tahsilatlar için herhangi bir düzeltme işlemi yapılmayacaktır. (Tebliğin II/C-4 bölümü)

 

* Mükelleflerin matrah ve vergi artırımında bulundukları yıllara ilişkin olarak daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergilerden kaynaklanan iade alacakları, matrah ve vergi artırımı nedeniyle ödenecek vergilerden mahsup edilebilecektir. (7440 Sayılı Tebliğ I/C-5b bölümü)

Tebliğin (II/C-2.b.iv) bölümüne göre, matrah artırımına ilişkin ödemelerin aşağıda belirtildiği şekilde yapılması halinde, matrah artırımı hükümlerinden yararlanılacağı açıklanmıştır:

* 7440 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında yapılan matrah ve vergi artırımları üzerine tahakkuk eden vergilerin, taksitli ödeme seçeneğine göre ödenmesinin tercih edilmesi ve ilk iki taksitin süresinde ödenmesi şartıyla kalan taksitlerden süresinde ödenmeyen veya eksik ödenenlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde bu Kanun hükümlerinden yararlanılacağına yönelik Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında düzenleme yapılmıştır.

 

* Buna göre, birinci ve ikinci taksitlerin süresinde ve tam ödenmesi şartıyla, bir takvim yılında üçten fazla taksitin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde yapılandırmanın ihlal olacağına yönelik düzenleme matrah ve vergi artırımı hükümlerine göre beyan edilen vergiler açısından geçerli olmayacak ve ilk iki taksitin süresinde tam ödenmesi kaydıyla diğer taksitlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar geç ödeme zammıyla birlikte ödenmesi halinde Kanun hükümlerinden yararlanılacaktır.

 

Yukarıda belirtilen şartlar dahilinde ödenmeyen matrah artırımları üzerine tahakkuk eden vergiler, gecikme zammı ile birlikte tahsil edilirken, usulüne uygun ödeme yapılmadığından matrah artırımının sağladığı imkanlardan yararlanılamayacaktır.

 

 

* Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların %50’si, 2022 ve izleyen yıllar karlarından mahsup edilemeyecektir,

 

* Geçici 1 inci maddesine göre, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları 2022 yılına ait zararların tamamı 2023 yılından itibaren izleyen yıl karlarından mahsup edilmeyecektir.

 

* 2022 yılına ilişkin yıllık beyannamelerini verdikten sonra önceki yıllara ilişkin matrah artırımında bulunan mükellefler, önceki yıllara ilişkin tam olarak mahsup ettikleri geçmiş yıl zararlarının yarısını dikkate almak suretiyle beyannamelerini düzeltmek zorundadırlar.

 

* 2023 yılı birinci geçici vergilendirme dönemine ilişkin beyannamesini verdikten sonra 2022 ve önceki yıllarla ilişkin matrah artırımında bulunan mükellefler, 7440 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında öngörülen şekilde zarar mahsubunu yapmak suretiyle beyannamelerini düzeltmek zorundadırlar.

 

* Matrah artırımı başvuru süresi içinde düzeltme beyanı veren mükelleflerden gecikme faizi ve ceza alınmayacaktır. (7440 Sayılı Tebliğ I/C-5c bölümü)

 

* 2022 yılına yönelik matrah artırımında bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince, bu yıla ilişkin yıllık beyannamelerinde hesaplanan vergilerinden mahsup edilemeyen geçici vergiler iade edilmeyecektir. (7440 Sayılı Tebliğ I/C-5d Bölümü)

 

Tebliğin (V/E-8.f) bölümünde yer alan aşağıdaki bölüme göre; vergi daireleri tarafından matrah artırımının usulüne uygun yapılıp yapılmadığı araştırılarak, eksik beyan olduğunun tespiti halinde, bir ay süre içinde geç ödeme zammı ile ödenmesi istenebilecektir.