MERKEZ0(212) 433 83 00
ANTALYA0(242) 248 26 06
BURSA0(224) 240 09 07
KAYSERİ0(352) 220 50 40

2023-6-2022 YILI MATRAH ARTIRIMINA YÖNELİK VERİLECEK GELİR/KURUMLAR VERGİSİ DÜZELTME BEYANNAMELERİNDE CEZA VE FAİZ UYGULAMASI

                    

                                                        

                                                                                                                                               İstanbul, 17 Mayıs 2023

 

Hamza ERTEKİN
SMMM/Denetim ve İdare Müdürü
Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş
hamzaertekin@bbdas.com.tr

 
 
2022 YILI MATRAH ARTIRIMINA YÖNELİK VERİLECEK GELİR/KURUMLAR VERGİSİ DÜZELTME BEYANNAMELERİNDE CEZA VE FAİZ UYGULAMASI

 

1- 2022 Yılında Matrah Artırımından Yararlanmak İsteyen Mükelleflerin Kıyaslama Yapma Mecburiyetlerinin Kapsamı:
 
2022 yılında gelir/kurum yönünden matrah artırımında bulunmak isteyen mükelleflerin 2022 yılı beyannamelerinde beyan edilmesi gereken matrahın;
 
* 2022 yılı için gelir/kurum yönünden matrah artırımı yapmak isteyen mükelleflerin, 2022 yılı defter ve kayıtlarına göre tespit ettikleri gelir/kazanç tutarları,
 
* 2021 takvim yılında beyan edilen matrahın %122,93 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar,
 
* 2022 takvim yılı üçüncü geçici vergilendirme döneminde beyan edilen matrahın %40 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar,
 
kriterlerinin kıyaslanması sonucunda tespit edilecek en yüksek tutar olarak tespit edilerek, beyan edilmiş olması şartı aranmaktadır.
 
2- 2022 Yılı Gelir/Kurum Beyanı Hiç Verilmeden Veya Kıyaslama Yapmadan Matrah Artırımında Bulunulabilecek Haller:
 
*2021 takvim yılı ve 2022 yılının üçüncü geçici vergilendirme dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinde zarar beyan edilmiş olması veya,
 
*İndirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da,
 
*Hiç beyanname verilmemiş (ilgili yıllarda faaliyette bulunmuş veya gelir elde etmiş olup da bu faaliyetlerini ve gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında bırakanlar dâhil)
olması durumunda, 2022 yılı gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde kıyaslama yapma şartı aranmayacaktır. (7440 sayılı Kanunu’nun Geçici 1’inci maddesinin 1’incı fıkrasının ( c ) bendinin 3’üncü cümlesi)

3- Kıyaslama Sonucunda Bulunan Tutarın 2022 Yılı Matrah Artırımında Esas Alınacak Asgari Matrah Tutarının Altında Kalması Halinde, 2022 Gelir/Kurum Beyanında Matrahın Tespiti:
 
2022 yılı için beyanı gereken gelir/kv matrahının belirlenmesine yönelik yapılacak kıyaslama sonucunda bulunacak tutarın; kurumlar vergisi yönünden 500.000 TL, gayrimenkul sermaye iradı beyanında 80.000 TL, işletme hesabı esasına göre defter tutanlar için 105.000 TL, bilanço esasına göre defter tutanlar ile serbest meslek erbabı için 200.000 TL olarak belirlenen asgari matrah tutarlarından düşük tespit edilmesi halinde, 2022 yılı gelir/kurum matrahlarının belirlenen asgari matrahlar üzerinden beyan edileceği yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır.
 
Bu nedenle, 2022 yılı gelir/kurum beyanları, matrah artırımında esas alınacak asgari matrah tutarlarının altında kalması durumunda, asgari tutarların altında tespit edilen matrahlar üzerinden beyan edilecektir.
 
Burada tespit edilen asgari tutarlar, 2022 yılı matrah artırımı beyanında dikkate alınacak alt sınır olup, 2022 yılı gelir/kurumlar vergisi beyanında dikkate alınması söz konusu olmayacaktır.

4- 2022 Yılına Ait Gelir/Kurum Matrah Artırımları Matrah Artırımı Beyannamesi İle Yapılacak:
 
2022 yılına ait gelir/kurum matrah artırımı mükellefin; 2018-2021 yılları için de matrah artırımı yapacak olması halinde 2022 yılı da eklenmek suretiyle toplu olarak tek beyannamede beyan edilecektir. 2022 yılı matrah artırımının ayrı bir beyanname ile beyan edileceği yönünde bir belirleme bulunmamaktadır. 
 
Ayrıca 2022 yılı gelir/kurumlar vergisi beyannamelerinde “7440 Sayılı Kanun'un Geçici 1'inci Maddesi Kapsamında Gelir/Kurumlar Vergisine Yönelik Artırılan Matrah” satırına bir rakam yazılmış olması, matrah artırımı yapıldığı anlamına gelmemektedir.

5- 2022 Yılına İlişkin Matrah Artırımlarına Yönelik Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannamelerinin Düzeltilmesinde Faiz ve Ceza Uygulaması:
 
2022 yılına ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verildiği tarihten sonra 2022 yılına ilişkin matrah artırımında bulunulmak istenmesi halinde Kanunun geçici 1 inci maddesinde belirtilen kıyaslamanın yapılması ve kıyaslama sonucunda anılan madde hükmü nedeniyle 2022 yılına ilişkin beyannamelerde düzeltme yapılarak beyan edilen matrahın artırılması gerektiği hallerde, matrah artırımı hükümlerinden yararlanılabilmesi için öncelikle 2022 yılına ilişkin gelir veya kurumlar vergisine yönelik düzeltme beyannamesi verilmesi gerekmektedir.
 
Düzeltme beyanının yıllık gelir vergisi/kurumlar vergisi beyanname verme süresi içinde yapılmış olması halinde tahakkuk eden vergi, yıllık gelir/kurumlar vergisi ödeme süreleri içinde, bu süre geçtikten sonra yapılmış olması halinde ise bu beyanname üzerine ödenmesi gereken verginin tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde (gelir vergisinin ilk taksiti bir ay içinde ikinci taksiti kanuni süresinde) ödenmesi gerekmektedir.
 
Söz konusu beyanname, kanun hükmünden yararlanılabilmesi için getirilen yasal zorunluluk kapsamında verildiğinden, bu beyanların kanuni süre geçtikten sonra başvuru süresi içinde yapılması durumunda vergi cezası kesilmeyecek, gecikme faizi hesaplanmayacaktır. (1 Seri No.lu Tebliğ (V/C-5.ğ.) Bölümü)
 
Buna göre; 2022 yılı gelir / kurumlar vergisi beyannamesini matrah artırımı yapmayı öngörmediği için kıyaslama yapmadan veren gelir/kurumlar vergisi mükelleflerinin, daha sonradan matrah artırımı yapmak istemeleri durumunda, matrah artırımı talep süresi içinde verdikleri ilk beyannamaleri kıyaslama sonucuna göre düzeltebilecekleri, bu düzeltme işleminde gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası uygulanmayacağı açıklanmıştır.
 
Uygulamada, bu yönde beyanname düzenleme programında bir değişiklik yapıldığı duyurulmamış olup, normal şartlar altında 2022 yılı için kanuni süreden sonra verilecek düzeltme beyannamelerinde gecikme faizi hesaplanarak, %50 vergi ziyaı cezası kesilirken, pişmanlık talepli beyannamelerde ise pişmanlık zammı hesaplanmaktadır.
 
Bu yönde verilecek düzeltme beyannameleri için; gecikme faizi veya pişmanlık zammı tahakkuk etmemesi gerekmekte olup, tahakkuk etmesi halinde ise manuel olarak düzeltme yapılarak terkin edilmesi, kesilecek vergi ziyaı cezasının da düzeltilmesi gerekeceğinden, mükelleflerin bu hususa özellikle dikkat etmeleri yararlarına olacaktır.

 
Hamza ERTEKİN
SMMM/Denetim ve İdare Müdürü
Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş
 
 
KAYNAKÇA:
 
- 7440 sayılı Kanun
- 7440 sayılı Kanun 1 Sıra No.lu Tebliğ

Ekli Dosyalar

6666 kişi tarafından görüntülenmiştir.

© Copyright 2016-2025 | Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.