- Özellikle Kanun’un 32/A maddesinde yer alan yatırım teşvik belgesi kapsamındaki indirimli kurumlar vergisi uygulamasının, amaçladığı yatırım teşvikinin dışına çıkılarak, kazanç üzerinden hesaplanacak indirimli kurumlar vergisine ilave olarak, tekrardan aynı matrah üzerinden ayrıca %10 oranında ek vergi tahakkuk edilmesi nedeniyle, bazı durumlarda 2022 yılı için uygulanan %23 kurumlar vergisi oranının daha da üzerinde bir oranla vergilemeye sebep olunduğu,

-Yapılan yasal düzenlemelerin, mükellefler aleyhine “geriye doğru yürütülerek” hukuka aykırı bir şekilde vergi yükü oluşturulduğu,

 

-Yapılan yasal düzenlemenin, tüm mükellefleri kapsamaması nedeniyle, “eşitlik ve adalet ilkelerine” aykırı olduğu, 

 

- Vergi kanunları ile yürürlükte olan istisna ve indirim düzenlemelerinin aksi yönde yapılan bir düzenleme ile ek vergi yükü getirilmesinin, aynı konuda farklı düzenleme yapılması sonucunu doğurduğundan hukuk dışı bir uygulamaya yol açabileceği,

 

- Deprem bölgesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan mükellefler ek vergiden müstesna tutulurken, farikası ve tüm idari birimleri deprem bölgesinde olmakla birlikte depremde zarar gördüğü halde, kurumlar vergisi yönünden deprem bölgesi dışında olan şirketlerden de ek vergi istenmesine sebep olunduğu,

 

Yönünde görüşler bulunmaktadır.

 

Konuyla ilgili oluşan tereddütlerin giderilmesi ve mükelleflerin başvurabilecekleri yasal yollar ile süreçler hakkında oluşan sorulara verilebilecek cevaplar aşağıda özetlenmiştir.

 

- 7440 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin 27’inci fıkrası ile getirilen ek veri, 2022 yılı kukumlar vergisi beyannamesi üzerinden uygulanan bazı istisna ve indirim tutarlarından %10-%15 oranları arasında otomatik olarak kurumlar vergisi tahakkuk fişi üzerinde tahakkuk ederek,  yarısı beyanname verme süresi içinde (5 Mayıs 2023) kalan yarısı da Ağustos sonuna kadar 2 eşit taksitte ödenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla ek verginin, bazı indirim ve istisnalar üzerinden otomatik olarak hesaplandığı görüldüğünden, beyan edilmeme durumu pek mümkün görülmüyor.

- Mevcut vergi mevzuatına göre mükellefler kendi beyanlarına karşı dava açamıyorlar. Bunun tek istisnası beyannamenin “ihtirazi kayıtla verilmesi” dir.

- 213 Sayılı VUK’nun 378. Maddesinde ‘Mükellefler beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamazlar. Bu Kanunun vergi hatalarına ait hükümleri mahfuzdur’ şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiş olup, bu hükme göre mükellefin kendiliğinden verdiği beyannameye karşı itiraz edemeyeceği ve haliyle dava açamayacağı hüküm altına alınmıştır.

 

- Vergi Daireleri İşlem Yönergesinin 39. Maddesinde “İhtirazi Kayıt İle Verilen Beyannameler Üzerine Yapılacak İşlemler” başlığı altında uygulamaya yer verilmiştir. İşlem yönergesinin 39. Maddesi “Mükelleflerce kanuni gerekçe gösterilerek beyan edilen matrah veya matrah kısmı üzerinden tarh edilen vergiye dava hakkının saklı tutulması yolunda beyannameye yazılı nota ihtirazi kayıt adı verilir.”  denilmektedir.

İnternet Vergi Dairesinde E-Beyanname’de kendi kullanıcı kodu parola ve şifre ile girerek beyannameyi “Paket Gönder” dedikten sonra “Özel Onay” seçeneğini seçip, “Özel Onay Kodları ve Açıklamaları” bölümünden “İHT(İhtirazi Kayıt)” kutucuğunu tıklamak suretiyle, beyannamenin ihtirazi kayıtla verilmesi sağlanacaktır.

2022 yılı Kurumla Vergisi beyannameleri için henüz beyanname verme süreleri sona ermediğinden, beyannamenin verilmesi için son gün olan 5 Mayıs 2023 tarihine kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine ıslak imzalı kağıt ortamında verilecek bir dilekçe ile, “2022 yılı beyannamesinde tahakkuk eden ek verilerin ihtirazi kayıtla beyan edildiği ve 30 gün içinde dava açılacağı” yönünde başvuru yapılarak 30 gün içinde dava açılabileceği yorumlanmaktadır.

 

Bu gibi durumlarda, yeni bir ihtilaf oluşturmamak adına, ihtirazi kayıt dilekçesinin mutlaka beyanname verme süresi içinde vergi dairesine verilmesi, dava dilekçesinin ise beyannamenin verildiği tarihten itibaren 30 gün içinde mahkemeye verilmesinin yararlı olacağı tavsiye edilmektedir.

 

İhtirazi kayıtla verilen beyannamelere dava, 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açılabilecektir.

 

Bu süreden sonra dava açılması veya hiç açılmaması ihtirazi kayıtla beyanname verilmiş olmasını geçersiz kılar. Bu beyannameler, normal verilen beyanname mahiyetinde kesinleşir. 

 

 

İdari Yargılama Usulü Kanununun 27/4 üncü maddesine göre, ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk ettirilen vergilerin tahsilatı durdurmadığından, tahakkuk eden vergilerin ödenmesi gerekir. Vergilerin ödenmemesi halinde, ödenmeyen kısmına vergi dairesi tarafından takibe geçilerek, gecikme zammı ile tahsili yoluna gidilir. Ancak, ihtirazi kayıtla verilen beyanname için açılan davada “Yürütmenin Durdurulması”  talep edilirse ve mahkeme yürütmenin durdurulmasını uygun görürse tahakkuk eden vergiler, karar tarihine kadar ertelenebilir.

 

Dava açan mükelleflerin davayı kazanmaları ya da konunun Anayasa Mahkemesi tarafından iptal kararı olsa bile, dava açmayan mükellefler bakımından ödenen verginin iadesi yönünde bir sonuç doğurmayacaktır. Diğer bir ifadeyle, dava açmayan mükelleflerin ödedikleri vergileri geri almaları mümkün bulunmayacaktır.

 

Dava, mükellef lehine sonuçlanırsa; fazla olarak tahakkuk eden vergi, ceza ve gecikme faizi terkin edilir. Terkin edilen vergi alacakları tahsil edilmişse iade edilir.

 

Dava, vergi dairesi lehine sonuçlanmışsa; tahakkuk eden vergi tahsil edilmiş ise bir işlem yapılmaz, yürütmeyi durdurma kararına göre ertelenmişse, tahsil yoluna gidilir.

 

Vergi mahkemesi kararının her iki taraf bakımından itiraz ve temyiz edilmesi, İdari Yargılama Usulü Kanunu gereğince mümkün bulunmaktadır.

 

 

- 7440 sayılı Kanun

- 7440 Sayılı Kanun 3 Seri No.lu Tebliğ,

- 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Hakkında Kanun

- 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu

- Vergi Daireleri İşlem Yönergesi