MERKEZ0(212) 433 83 00
ANTALYA0(242) 248 26 06
BURSA0(224) 240 09 07
KAYSERİ0(352) 220 50 40

2023-2-VARLIK BARIŞI BEYANI VE MUHASEBE KAYDI

 

                                                                                                                                              İstanbul, 6 Mart 2023

Hamza ERTEKİN
Denetim ve İdare Müdürü
Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş
hamzaertekin@bbdas.com.tr

 

VARLIK BARIŞI BEYANI VE MUHASEBE KAYDI

 

I- YASAL DÜZENLEME

 
7417 sayılı Kanun’un 50’inci maddesi ile, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenilen Geçici 15’inci madde kapsamında;
 
* Yurt dışında veya yurt içinde bulunan kayıt dışı varlıkların,
* Belirlenen usul ve esaslara göre yurda getirilerek banka hesaplarına yatırılıp, defter kayıtlarına alınması halinde,
* Varlıklara isabet eden tutarlarla ilgili vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
 
Yeni bir süre uzatımı olmaması halinde “Varlık Barışına” başvuru ve bildirim süresi 31.03.2023 tarihinde sona erecektir.

Vergi incelemesine başlanılması veya takdir komisyonuna sevk tarihinden sonra yapılacak Varlık Barışı beyan veya bildirimlerinin; vergi incelemesi veya tarhiyatı durdurmayacağından, bu kapsamda beyan veya bildirimlerin mümkün olan en erken sürede yapılması tavsiye edilmektedir.


II- DÜZENLEMENİN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR


Düzenleme kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlıklar için;
 
* Bildirimde veya beyanda bulunulan varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır,

* Yurt dışı varlık barışı kapsamında ödenen vergiler belirtilen şartların sağlanması halinde iade edilecektir,

* Vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak,
 
Bildirim veya beyan tarihinden itibaren iki yıl geçmesi koşuluyla;
 
* Vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek,

* Kurumlar için dağıtabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek,
 
İşletme kayıtlarına alınacak taşınmazların işletmeye devrinde;
 
* Tapuda yapılacak işlemlerden harç alınmayacak,

* Değer artışı kazancı hesaplanmayacak,


III- YURT DIŞI VARLIKLARIN BEYANI VE MUHASEBE KAYDI


1- Yurt Dışında Bulunan Hangi Varlıklar Beyan Edilebilir?
 
Yurt dışında bulunan;  para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, 31.03.2023 tarihine kadar bildirime konu edilerek Varlık Barışı imkanlarından yararlanmak mümkündür.
 
Beyan edilen yurt dışı varlıkların bildirim tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi gerektiğinden, 31.03.2023 tarihinde beyan edilebilecek yurt dışı varlıkların 30.06.2023 tarihine kadar yurda getirilmesi halinde yasadan yararlanılabilecektir.


2- Yurt Dışı Varlık Barışından Kimler Yararlanabilir?
 
Düzenlemeden yurt dışında para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları bulunan gerçek ve tüzel kişiler yararlanabilir.
 
Yurt dışı varlıkların Türkiye’ye getirilebilmesi için vergi mükellefi veya Türk vatandaşı olma zorunluluğu bulunmamakta olup düzenlemeden herkes yararlanabilecektir.
 
Şirket veya şirket ortaklarına ait olduğu halde şirketin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri dışındaki kişilerce tasarruf edilen varlıklar, söz konusu madde hükümleri çerçevesinde şirket adına bildirim veya beyana konu edilerek madde hükmünden yararlanılabilecektir. Ayrıca, gerçek kişilere ait olduğu halde bu kişilerin ortağı veya kanuni temsilcisi oldukları yurt dışındaki şirketlerce tasarruf edilen varlıkların da ilgili gerçek kişiler adına bildirim veya beyana konu edilmesi halinde madde hükmünden yararlanılabilmesi mümkündür. Ancak, bildirim veya beyan dışındaki nedenlerle yapılacak inceleme esnasında söz konusu varlıkların şirket veya şirket ortaklarına ya da gerçek kişilere ait olduğunun ispat edilmesi gerekmektedir.

3- Yurt Dışı Varlıklar Nereye Nasıl Bildirilir?
 
Bildirimler, gerçek ve tüzel kişilerce 31/3/2023 tarihine kadar iki nüsha olarak hazırlanacak Tebliğ ekinde yer alan form (Ek-1) ile bankalara veya aracı kurumlara yapılacaktır. Formun bir nüshası,  ilgili banka veya aracı kurum tarafından, varsa bildirim nedeniyle açılan hesaba ilişkin bilgiler yazılıp tasdik edildikten sonra,  düzenlenen banka dekontları veya işlem sonuç formlarıyla birlikte ilgilisine geri verilecektir.
 
Yurt Dışı Varlıkların bildirimi, banka veya aracı kuruma yapılacağından, ayrıca vergi dairesine bildirim veya beyan verilmeyecektir. Banka veya aracı kurumlar tarafından yurt dışı varlıkların bildirimine konu varlıklarla ilgili başkaca bir belge istemeyecektir.

Bildirimlerin, yetkili kılınmış vekiller veya kanuni temsilciler tarafından da yapılabilmesi mümkündür. Ancak, bildirimin gerçek veya tüzel kişinin vekili ya da kanuni temsilcisi tarafından yapılması halinde, bankalar veya aracı kurumlarca söz konusu vekil veya kanuni temsilcinin yetkili olup olmadığı hususu kontrol edilecektir.

Bildirimlerde, söz konusu varlıkların bildirildiği tarih itibarıyla Türk lirası karşılığı bedelleri esas alınacaktır.

4-Yurt Dışı Varlıkların Bildiriminde Uygulanacak Vergi Oranı ve Ödeme Yeri Neresidir?
 
Yurt dışı varlıklar, bildirim tarihinde geçerli olan aşağıdaki oran üzerinden vergilendirilir.  
 
* 30.09.2022 tarihine kadar yapılacak bildirimlerde, %1

* 31.12.2022 tarihine kadar yapılacak bildirimlerde, %2

* 31.03.2023 tarihine kadar yapılacak bildirimlerde, %3
 
Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak bildirim sahibinden bildirilen varlıkların değeri üzerinden peşin olarak tahsil ettikleri vergiyi, bildirimi izleyen ayın on beşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla Tebliğ ekinde yer alan beyanname (Ek-2) ile bağlı bulundukları vergi dairesine beyan edip, hesaplanan vergiyi beyan süresi içerisinde ödeyecektir. 

5- Birden Fazla Bildirimde Bulunmak Mümkün Müdür?
 
Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan varlıklar için tek bir bildirim verilmesi esastır. Ancak, bildirimin yapıldığı her ay farklı bir vergilendirme dönemi olarak kabul edildiğinden, 31/3/2023 tarihine kadar birden fazla bildirimde bulunulması mümkündür.
 
6- Verilen Bildirimlerin Düzeltilmesi Mümkün Müdür?
 
Söz konusu varlıklar için bildirimde bulunulduktan sonra aynı ay içerisinde, yapılan hataların düzeltilmesi amacıyla ya da bildirime konu edilen varlıkları azaltıcı ya da artırıcı yeni bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde, ilk bildirimin düzeltilmesi gerekmektedir. Bu şekilde ilk bildirime konu varlıkların azaltılması yönünde yapılacak düzeltmelerde, başlangıçta peşin olarak ödenen verginin azaltılan tutara isabet eden kısmı, banka ve aracı kurum tarafından bildirim sahibine iade edilecektir.
 
Bildirimde bulunulduktan sonraki aylarda, yapılan hataların düzeltilmesi amacıyla ya da bildirime konu edilen varlıkları azaltıcı bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde de önceki bildirimin düzeltilmesi gerekmektedir. Bu durumda, banka ve aracı kurumlarca Tebliğ ekinde yer alan beyanname (Ek-2) ile vergi dairesine bildirilen varlıklara ilişkin düzeltme talebinin banka ve aracı kurum aracılığıyla yapılması gerekmektedir.
 
Bildirimde bulunulduktan sonraki aylarda, bildirime konu edilen varlıkları artırıcı bir bildirimde bulunulmak istenilmesi halinde ise önceki bildirimin düzeltilmesi söz konusu olmayacak, ilave olarak bildirilmek istenilen varlıklar için yeni bir bildirim yapılacaktır.
 
Düzeltme kapsamı dışında verilen tüm bildirimler yeni bir bildirim olarak kabul edilecek ve önceki bildirimle ilişkilendirilmeyecektir.
 
Bildirim süresi sona erdikten sonra bildirimlere ilişkin yapılan düzeltme talepleri dikkate alınmayacaktır. Bu çerçevede, 31/3/2023 tarihine kadar yapılan bildirimlerin bu tarihten sonra düzeltilmesi mümkün olmayacaktır.

7- Yurt Dışı Varlıklar Türkiye’ye Nasıl ve Ne Zaman Getirilmesi Gerekiyor?
 
Yurt dışı varlıkların (para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları) bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde aşağıdaki şekilde Türkiye’ye getirilerek, bildirim yapılan banka hesabına yatırılması gerekmektedir.
 
* Fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesini,

* Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesini,

* Fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesini,
 
Şeklinde Türkiye’ye getirilebilecektir.

8- Yurt Dışı Varlıkların Türkiye’ye Getirildiği Nasıl Tevsik Edilebilir?
 
* Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi durumunda banka dekontu veya aracı kurum işlem sonuç formları,

* 31/3/2023 tarihine kadar banka veya aracı kurumlara bildirilmesi kaydıyla, Türkiye’ye fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan deklarasyon/bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan belgeler,
 
varlıkların Türkiye’ye getirildiğinin tevsikinde kullanılabilecektir.

9- Yurt Dışı Varlık Barışından Faydalanmanın Diğer Şartları Nelerdir?
 
* Bildirilen varlıklara ilişkin hesaplanan verginin ödenmesi,

* Yurt dışı kredilerin ve sermaye avanslarının kapatılmasında kullanılan varlıkların da bildirilmesi,

* Bildirilen varlıkların 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce kanuni defterlere kaydedilmesi,

* Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin, bildirdikleri ve yasal defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açılması ve bu hesabın bildirim tarihinden itibaren iki yıl geçmedikçe işletmeden çekilememesi ve sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaması,

* Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin, bildirdikleri kıymetleri defterlerinde ayrıca göstermeleri,
 
Şartları aranmaktadır.

10- Yurt Dışı Varlık Barışı Bildiriminde Ödenen Vergiler Hangi Şartlarla Geri Alınabilir?
 
Yurt dışında bulunan ve bildirime konu edilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlara transfer edildiği veya yurt dışından getirilerek bu hesaplara yatırıldığı tarihten itibaren en az “1 yıl” süreyle bu hesaplarda tutulması halinde, bildirilen varlıkların değeri üzerinden uygulanması gereken vergi oranı “%0” olarak uygulanacaktır.
 
Bu durumda, banka ve aracı kurumlar tarafından tahsil edilerek vergi sorumlusu sıfatıyla vergi dairesine ödenen vergiler, bildirim sahibinin Tebliğ ekinde yer alan form (Ek-4) ile düzeltme zamanaşımı süresi içinde vergi dairesine başvurusu üzerine iade edilecektir. 
 
213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce Türkiye’ye getirilen varlıklar ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince kanuni defterlere kaydedilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerine dâhil edilecek ve bildirim veya beyan tarihinden itibaren 2 yıl geçmesi koşuluyla vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerinden çekilebilecektir.
 
Görüldüğü üzere; yurt dışı varlıkların yatırıldığı hesapta en az 1 yıl tutulması halinde, ödenen vergi iade edilebilirken, varlık barışından faydalanılabilmesi için 2 yıl işletmeden çekilmemesi şartının yerine gelmesi yeterli olacaktır.


11- Yurt Dışı Varlık Barışı Bildiriminin Muhasebeleştirilmesi:
 
Yurt dışı varlık barışı hükümlerinden yararlanılabilmesi için; süresi içinde bildirim, bildirim tarihinde verginin peşin ödenmesi, bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde varlığın banka hesabına yatırılması ve kayıtlara alınması gerekmektedir.
 
 Yurt dışı varlığın bildirimi, ödenmesi ve hesaba yatırılması sürecindeki özellikler nedeniyle, varlık barışı imkanlarından yararlanmanın bir diğer şartı olan, muhasebe kaydının yapılma zamanı özellik arz etmektedir.
 
Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, bildirimde veya beyanda bulundukları söz konusu kıymetleri defterlerinde ayrıca göstermeleri gerekmektedir.
 
Gerek yasa metninde, gerekse çıkarılan tebliğde ve rehberde defter kayıtlarına almaya yönelik muhasebe kaydının zamanı ve şekli konularında net bir açıklama yapılmamıştır.
 
Bakanlık tarafından bu yönde bir belirleme yapılıncaya kadar, muhasebe kaydının aşağıdaki örnekte belirtilen şekilde ve zamanda yapılmasının ileride kaydın zamanında yapılmadığından bahisle, varlık barışı hükümlerinden faydalanılamayacağı yönünde doğması muhtemel ihtilafları engelleyeceği kanaatindeyim.
 
Örnek: Şentepe AŞ kanuni temsilcisi tarafından, 15 Ağustos 2022 tarihinde Almanya’da bulunan 500.000 USD varlığın şirkete ait olduğunu (X) Bankasına verdiği bildirim (5520 sayılı KV Kanunu’nun Geçici 15’inci maddesi kapsamında varlık barışı olarak) ile banka hesabına fiziki olarak getirilip yatırılacağını beyan etmiştir. Bildirilen varlık takip eden 3 aylık süre içinde, 14 Kasım 2022 tarihinde yurda getirilerek, ilgili banka hesabına yatırılmıştır. Döviz, Türkiye’ye fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan deklarasyon/bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan nakit beyan formu (NBF) ile tevsik edilebilmektedir.
 
Tebliğde, varlıkların bildiriminde esas alınacak değerlerin nasıl tespit edileceği yönündeki açıklamalar bölümünde, dövizin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruyla değerleneceği açıklanmıştır. (15 Ağustos 2022 TC Merkez Bankası USD alış kuru : 17,94 TL)
 
- Bildirilen Varlık Tutarı ve Cinsi   : 500.000 USD
 
- Bildirilen Varlık TL Karşılığı        : 500.000*17,94= 8.970.000 TL
 
- Ödenen  Vergi Tutarı                     : 8.970.000*%1 = 89.700 TL
 
NOT: 1.1.2023 – 31.03.2023 tarihleri arasındaki beyanlarda %3 vergi ödenecektir.

 
Bankaya yapılan varlık barışı bildiriminin ve ödenen verginin kaydı;
 
------------------------15/08/2022-----------------------
900 VARLIK BARIŞINDAN BORÇLAR HS  8.970.000 TL
                      950 VARLIK BARIŞINDAN ALAC. HS.     8.970.000 TL
Bankaya yapılan 5520 sayılı KV Kanunu’nun Geçici 15’inci maddesi
kapsamında varlık barışı bildiriminin kaydı
-------------------------15/08/2022 -----------------------
689 OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR HS 89.700 TL
                       102 BANKALAR HS                                       89.700 TL
Varlık Barışı kapsamında ödenen %1 verginin kaydı (KKEG)
-------------------------  …./…./…..----------------------
 
Yurt dışı varlığın 14.11.2022 tarihinde fiziki olarak banka hesabına yatırıldığına dair kayıt;

-----------------------14/11/2022 ----------------------
950 VARLIK BARIŞINDAN AL. HS        8.970.000 TL
                                  900 VARLIK BARIŞINDAN BORÇLAR HS 8.970.000 TL
Yurt dışı varlığın yurda gelmesi nedeniyle nazım
hesabın kapatılması
------------------------14/11/2022 ----------------------
102 BANKALAR HS                                    9.290.000 TL
                                 549 ÖZEL FONLAR HS                                   9.290.000 TL
                                 Varlık Barışı Fonu
Yurt dışı varlığın banka hesabına yatırılması
14.11.2022 tarihli TC Merkez Bankası USD alış kuru 18,58 TL
-------------------------…../…../……---------------------
            
 
Özel Fonun Sermayeye İlave Edilmesi Durumunda Kayıt:
 
Beyan ve bildirim tarihinden itibaren özel fon hesabına alınan varlıklar, 2 yıl içinde sermayeye ilave edilebilecek ancak, işletmeden çekilemeyecektir. Şirketin Varlık Barışı Fonunda yer alan varlığı sermayeye ilave yönünde karar alması halinde aşağıdaki şekilde kayıt yapılacaktır:
 
-----------------------…./…/……-------------------------
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS            9.290.000 TL
                                 500 SERMAYE HS                                        9.290.000 TL
Sermayenin iç kaynaktan (Ö.Fondan) karşılanmak suretiyle
 Artırılmasına yönelik kararın kaydı
------------------------…./…./…..-------------------------
549 ÖZEL FONLAR HS                            9.290.000 TL
Varlık Barışı Fonu
                                  501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS           9.290.000 TL
Sermaye artışının Varlık barışı fonundan karşılanması
------------------------…../…./.....-------------------------
 
Yurt dışında bulunan ve bildirime konu edilen varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlara transfer edildiği veya yurt dışından getirilerek bu hesaplara yatırıldığı tarihten itibaren en az 1 yıl süreyle bu hesaplarda tutulması halinde, bildirilen varlıkların değeri üzerinden uygulanması gereken vergi oranı %0 olarak uygulanacaktır. Bu durumda, banka ve aracı kurumlar tarafından tahsil edilerek vergi sorumlusu sıfatıyla vergi dairesine ödenen vergiler, bildirim sahibinin Tebliğ ekinde yer alan form (Ek-4) ile düzeltme zamanaşımı süresi içinde vergi dairesine başvurusu üzerine iade edilecektir.
 
213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce Türkiye’ye getirilen varlıklar ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince kanuni defterlere kaydedilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerine dâhil edilecek ve bildirim veya beyan tarihinden itibaren 2 yıl geçmesi koşuluyla vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerinden çekilebilecektir.  Buna göre mükellef, banka hesabına yatırdığı 500.000 ABD dolarına hiç dokunmadan hesapta tutması halinde, ödediği 89.700 TL vergiyi iade talep edebilecektir.
 
Bu parayı 1 yıl dolmadan ticari işlerde kullandığı takdirde ( TL yada döviz olarak yurt içi veya yurt dışından ticari mal alımında satıcıya ödeme yapması vb.), ancak 2 yıl boyunca işletmeden çekmediği sürece, varlık barışı hükümlerinden yararlanabilecek, ancak (en az 1 yıl süreyle hesapta tutulmadığından) ödediği vergiyi iade alamayacaktır.  
                         
             
IV- YURT İÇİ VARLIKLARIN BEYANI VE MUHASEBE KAYDI

1- Yurt İçinde Beyana Tabi Varlıklar:
 
Yurt içinde bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, taşınmazlar beyana konu edilebilmektedir.

2- Beyanname Verme Süresi:
 
Türkiye’de bulunan varlıklar için 31 Mart 2023 tarihine kadar vergi dairelerine beyanda bulunmak suretiyle Varlık Barışı uygulamasından yararlanılabilecektir.

3- Düzenlemeden Kimler Yararlanabilir?
 
Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, 5/7/2022 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklara ilişkin olarak yararlanabilir. Gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar, taşınmaz dışındaki varlıklarını bankaya yatırmak suretiyle yararlanabilir.

4- Düzenlemeden Yararlanma Şartları Nelerdir?

 
Düzenlemeden yararlanılabilmesi için;


* Türkiye’de bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlara sahip olunması,

* 31/3/2023 tarihine kadar vergi dairesine beyanda bulunulması,

* Taşınmaz dışındaki varlıkların beyan tarihi itibarıyla banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırıldığını gösterir belgelerle tevsik edilmesi,

* Beyan edilen varlıklara ilişkin hesaplanan verginin süresinde ödenmesi,

* Beyan edilen varlıkların 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce kanuni defterlere kaydedilmesi,

* Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin, beyan ettikleri ve yasal defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açılması ve bu hesabın beyan tarihinden itibaren iki yıl geçmedikçe işletmeden çekilememesi ve sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaması,

* Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin, beyan ettikleri kıymetleri defterlerinde ayrıca göstermeleri,
 
gerekmektedir.
 
5-Türkiye’de Bulunan Varlıkların Beyanı Nasıl Yapılacak?


* Beyanlar, 31/3/2023 tarihine kadar Tebliğ ekinde yer alan beyanname (Ek-3) ile vergi dairelerine yapılacaktır.

* Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler, Ek-3’te yer alan beyannamelerini de elektronik ortamda vermek zorundadırlar.

* Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanların beyanları yerleşim yerlerinin bağlı bulunduğu vergi dairesine verilecektir.

* Türkiye’de bulunan varlıkların beyanında, vergi dairelerine beyan edildiği tarih itibarıyla belirlenen Türk lirası karşılığı bedelleri esas alınacaktır.

6- Şahıs Şirketleri Ve Adi Ortaklıklar Düzenlemeden Yararlanabilir Mi?
 
* Şahıs şirketleri ile adi ortaklıkların gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmamakta olup bunlar adına stopaj ve katma değer vergisi yönünden mükellefiyet tesis edilmektedir.

* Düzenlemeden şahıs şirketleri ile adi ortaklılar adına da beyanda bulunularak yararlanılması mümkündür.

* Bu kapsamda beyan edilen varlıklar dolayısıyla şahıs şirketleri ve adi ortaklıklar katma değer vergisi, ortaklar ise gelir ve kurumlar vergisi yönünden vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmaması imkanından faydalanabilecektir.

7- Beyan Üzerinden Hesaplanan Verginin Ödenmesi:
 
Vergi dairelerine beyan edilen yurt içi varlıkların değerleri üzerinden %3 oranında vergi hesaplanacak ve hesaplanan vergi izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir.


8 Yurt İçi Varlık Barışının Muhasebeleştirilmesi:
 
Varlık Barışı kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlığın niteliğine göre; bilanço esasında defter tutan mükellefler muhasebe kayıtlarına ilişkin yevmiye maddesinin; borç tarafına 100-Kasa, 102-Bankalar, 11- Menkul Kıymetler, 108-Diğer Hazır Değerler, 250-Arazi ve Arsalar, 252-Binalar hesaplarından birini veya birkaçını yazarken, alacak tarafına da 549-Özel Fonlar hesabını yazmaları gerekecektir.
 
Örnek: Ünye AŞ, ortağı Bay(A) 3 Ocak 2023 tarihinde ortağı olduğu şirkete ait L Bankası Ünye Şubesine, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Geçici 15’inci maddesi kapsamında şirket kayıtlarında yer almayan ve o güne kadar kendisi tarafından tasarruf edilen 5.250.000 TL’yi Varlık Barışı kapsamında şirket hesabına yatırmıştır.
 
Buna göre;
 
------------------------03/01/2023 ----------------------
102 BANKALAR HS                                                   5.250.000 TL
                                 549 ÖZEL FONLAR HS                                            5.250.000 TL
                                 Varlık Barışı Fonu
 - Ortak Bay (A) Tarafından Tasarruf Edilen ve Şirkete Ait Olan
 Varlığın Banka Hesabına Yatırılması
-------------------------…../…../……---------------------
 
Aynı gün elektronik ortamda bağlı bulunulan Ünye Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne beyanname verilmiştir. Beyanname üzerine tahakkuk eden 5.250.000*%3= 157.500 TL vergi vadesi olan son gün (izleyen ayın son günü olan 28.02.2023 tarihinde)  ödenmiştir.
 
-------------------------28.02.2023 -----------------------
689 OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR HS       157.500 TL
                                   102 BANKALAR HS                                               157.500 TL
Varlık Barışı kapsamında ödenen %3 verginin kaydı (KKEG)
-------------------------  …./…./…..----------------------
 
Beyan ve bildirim tarihinden itibaren özel fon hesabına alınan varlıklar, 2 yıl içinde sermayeye ilave edilebilecek ancak, işletmeden çekilemeyecektir.
 
Beyan Edilen Varlığın Yıl Sonunda 4.000.000 TL Kısmının Sermayeye İlave Edilmesine Karar Verilmiştir:
 
Buna göre;
 
-----------------------31/12/2023-------------------------
501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS            4.000.000 TL
                                 500 SERMAYE HS                                        4.000.000 TL
Sermayenin iç kaynaktan (Ö.Fondan) karşılanmak suretiyle
 Artırılmasına yönelik kararın kaydı
------------------------31/12/2023-------------------------
549 ÖZEL FONLAR HS                            4.000.000 TL
Varlık Barışı Fonu
                                  501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS           4.000.000 TL
Sermaye artışının Varlık barışı fonundan karşılanması
------------------------…../…./.....-------------------------
  
 
Fonda Kalan Tutarın 2 Yıl Sonra İşletmeden Çekilmesi Halinde Yapılacak Kayıt:
 
Beyan ve bildirim tarihinden itibaren 2 yıl geçmesi koşuluyla, vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecektir. Aksi halde mefhumu muhalifinden vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınarak vergilendirileceği gibi, varlık barışı düzenlemesi ile getirilen (vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacağı yönünde)  imkanlardan yararlanılamayacaktır.
 
Bu durumda en erken varlık barışı bildiriminin yapıldığı 03.01.2023 tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra 04.01.2025 tarihinde ve sonrasında işletmeden çekilebilmesi mümkündür.
 
İşletmeden çekilmesine yönelik karar alınarak, işletmeden çekilmesi halinde aşağıdaki şekilde kayıt yapılabilecektir.
 
Buna göre;
 
----------------------- 04/01/2025-----------------------
549 ÖZEL FONLAR HS                        1.250.000 TL
Varlık Barışı Fonu
                                       331 ORTAKLAR HS                            1.250.000 TL
Varlık Barışı Fonunun ortaklara dağıtılması kararı
------------------------04/01/2025------------------------
331 ORTAKLAR HS                             1.250.000 TL
                                       102 BANKALAR HS                            1.250.000 TL
Varlık Barışı Fonunun ortaklara dağıtılması
------------------------…./…../…..------------------------
 

V- SONUÇ VE DEĞERLENDİRMELER


7417 sayılı Kanun’un 50’inci maddesi ile, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenilen Geçici 15’inci madde kapsamında;
 
* Yurt dışında veya yurt içinde bulunan kayıt dışı varlıkların,

* Belirlenen usul ve esaslara göre yurda getirilerek banka hesaplarına yatırılıp, defter kayıtlarına alınması halinde,

* Varlıklara isabet eden tutarlarla ilgili vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.
 
 
Belirli şartlar dahilinde; varlık barışı kapsamında bildirimde veya beyanda bulunulan varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.
 
Varlık barışı kapsamında bildirilecek veya beyan edilecek varlıklarla ilgili; bir vergi incelemesi veya takdire sevk işlemi yapılmaması ya da bildirim veya beyana konu varlıklar dışında diğer nedenlerle başlayacak vergi incelemesi veya takdire sevk işlemleri dolayısıyla bulunacak matrah farklarının bildirim veya beyana konu varlıklardan kaynaklandığının tespit edilecek olması halinde, varlık tutarının matrah farkından mahsup edilebilmesi için, vergi incelemesine başlama veya takdir komisyonuna sevk işlemi öncesinde varlık barışı beyanı ya da bildirimin yapılmış olması gerekmektedir.
 
Yeni bir süre uzatımı olmaması halinde “Varlık Barışına” başvuru ve bildirim süresi 31.03.2023 tarihinde sona ereceğinden, düzenlemeden yararlanmak isteyen mükelleflerin buna dikkat etmeleri tavsiye edilmektedir.
 
 
KAYNAKÇA :
 
- 5 Temmuz 2022 Tarih 31887 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan 7417 sayılı Kanun,
- Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ (Seri No: 1)
- Gelir İdaresi Başkanlığı, Yurt İçi Yurt Dışı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Rehberleri,
- Gelir İdaresi Başkanlığı, Varlık Barışına İlişkin Soru ve Cevaplar
 

Ekli Dosyalar

10515 kişi tarafından görüntülenmiştir.

© Copyright 2016-2025 | Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.