MERKEZ0(212) 433 83 00
ANTALYA0(242) 248 26 06
BURSA0(224) 240 09 07
KAYSERİ0(352) 220 50 40

2023-3-TÜZEL KİŞİLERE GETİRİLEN DÖVİZ POZİSYONU RAPORLAMA ZORUNLULUĞUNUN KAPSAMI VE UYGULAMASI

                                                                                                                                          İstanbul, 23 Mart 2023

 

Hamza ERTEKİN
Denetim ve İdare Müdürü
Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş
hamzaertekin@bbdas.com.tr 

 

TÜZEL KİŞİLERE GETİRİLEN DÖVİZ POZİSYONU RAPORLAMA ZORUNLULUĞUNUN KAPSAMI VE UYGULAMASI



1- Tüzel Kişilere Getirilen Döviz Pozisyonu Raporlama Zorunluluğunun Kapsamı ve Dayanağı Nedir?
 

TC Merkez Bankası tarafından banka genel müdürlüklerine gönderilen 20 Mart 2023 tarih E-TCMB.80372040-010.07.01-589 sayılı talimat ile;
 
- Yurt içinde faaliyet gösteren bankalardan nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan, 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlanan banka ve finansal kuruluşlar haricindeki tüzel kişi müşterilerinin, ekte bir örneği gönderilen “Döviz Pozisyon Raporunu” takip eden ayın ilk 10 iş günü içerisinde, bu raporlama amacıyla oluşturulan https://tcmbveri.gov.tr/ adresinde yer alan "Özet Döviz Pozisyon Raporu" linki üzerinden doldurarak Merkez Bankası’na bildirmeleri gerektiği,
 
-İlk raporun Mart 2023 dönemi için alınacağı, Mart ayı sonu itibarıyla yukarıda belirtilen şartları taşıyan tüzel kişi müşterilerinin raporlamalarını, 2023 Nisan ayının ilk 10 iş günü içerisinde raporlamaları gerektiği,
 
-Şartları taşıyan müşterilerin takip eden aylarda da stok kredi bakiyelerinin raporlama sınırının üzerinde olması durumunda, raporlamaların aylık frekansta bildirilmeye devam edileceği,
 
-Bankalarca konunun gereği için müşterilerine tebliğ edilmesi ve raporlamaların yapılıp yapılmadığının takibine ilişkin sorumluluğun öncelikle risk ağırlığının en yüksek olduğu bankada bulunduğu hususları,
 
Tebliğ edilmiştir.

2- Düzenlemenin Yasal Dayanağı Var Mıdır ?
 
1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 43’üncü maddesinde Bankamız Türkiye’de faaliyette bulunan bütün bankalardan, 1211 sayılı Kanun ve mevzuat ile kendisine verilen görevleri yerine getirebilmek amacıyla her türlü bilgi ve belgeyi, belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde istemeye ve ayrıca 44’üncü maddesinde de özellikle gerçek ve tüzel kişilerin döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini izlemek amacıyla belirleyeceği gerçek ve tüzel kişilerden her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkili kılınmıştır.

3- Özet Döviz Pozisyon Raporu Nasıl ve Nereden Girilecek?
 
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 20 Mart 2023 tarihli Tüzel Kişilerin Döviz Pozisyon Raporlaması konulu talimatı doğrultusunda, yurt içinde faaliyet gösteren bankalardan kullandığı nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan tüzel kişi firmaların döviz pozisyon raporlarını her ayın ilk 10 iş günü içerisinde, https://tcmbveri.gov.tr adresinde oluşturulan "Özet Döviz Pozisyon Raporu" linki üzerinden Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na bildirmesi gerekmektedir. Belirtilen link üzerinden rapor gönderilebilmesi için Sistemik Risk Veri Sistemine aşağıda belirtildiği şekilde kayıt olmaları gerekmektedir.

4- Sistemik Risk Veri Takip Sistemine Giriş Başvurusu Nasıl Yapılır?
 
Sistemik Risk Veri Takip Sistemi (SRVTS); firmaların döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerini takip etmek amacıyla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bünyesinde oluşturulan bir veri tabanıdır.
 
1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun 44. ve 68. maddeleri ile Bankamızın firmalardan veri alma yetkisi düzenlenmiştir. Bu yetki doğrultusunda, istenilecek bilgi ve belgelerin kapsamı, toplanma ve izlenme yöntemi, doğruluğunun denetimi ve paylaşımına ilişkin usul ve esaslar TCMB tarafından belirlenmektedir. 
 
Sistem kapsamında bildirimle yükümlü olan firmalar, finansal raporlama çerçevesine uygun olarak hazırlanan verileri, veri formunu kullanmak suretiyle aylık hesap dönemleri itibarıyla SRVTS’ye giriş yaparak bildireceklerdir.
 
Yurt içinden ve yurt dışından sağlanan yabancı para nakdi krediler ile dövize endeksli kredilerinin toplamı, Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile belirlenen limitler dâhilinde olan firmalar, sistem tanımlamalarını ve giriş işlemlerini gerçekleştirmek üzere kurumsalizleme@tcmb.gov.tr  adresine e posta ile başvuracaktır.

5- Özet Döviz Pozisyon Raporu İle İlgili Veri Bildirim Yükümlülüğü Nasıl Belirleniyor?
 
Yurt içi tüm bankalardan nakdi ve gayri nakdi toplam kredi bakiyeniz 5 milyon TL ve üzerinde olduğu takdirde; Bankanız size durumu tebliğ ederek https://tcmbveri.gov.tr/ adresinde yer alan “Özet Döviz Pozisyon Raporu” linki üzerinden ilgili formu doldurmaya yönlendirecektir. İlk raporlama Mart 2023 dönemi için alınacak olup, Nisan ayının ilk 10 iş günü içerisinde raporlamaların tamamlanması beklenmektedir. Takip eden aylarda da stok kredi bakiyenizin raporlama sınırının üzerinde olması durumunda, raporlamalar aylık frekansta takip eden ayın 10 iş günü içerisinde bildirilmeye devam edilecektir. Raporlamaların yapılmasına ilişkin tebliğ sorumluluğu öncelikle risk ağırlığının en yüksek olduğu bankadadır.

6- Bildirim Yükümlülüğü Kapsamına Hem YP Hem TL Krediler Dahil Midir?
 
Evet, yükümlülük kapsamına Türk Lirası ve yabancı para nakdi ve gayri nakdi tüm krediler dahildir.

7- Bildirim Yükümlülüğü Kapsamı Belirlenirken Aylık Kullanım Mı Yoksa Ay Sonu Bakiyesi Mi Esas Alınacaktır?
 
Ayın son iş gününde tüm bankalardaki Türk Lirası ve yabancı para nakdi ve gayri nakdi toplam stok kredi bakiyesi 5 milyon TL ve üzerinde olan firmalar kapsam dahilindedir. Bankanız ayın son iş günü Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdindeki KRM veya KLKR verilerinden kapsamda olduğunuzu tespit ederek size bildirebilir. Raporlamaların yapılmasına ilişkin tebliğ sorumluluğu öncelikle risk ağırlığının en yüksek olduğu bankadadır.

8- Bildirim Yükümlülüğünün Belirlenmesinde İlişkili Kuruluşlara Borçlar Ve Banka Dışı Finansal Kuruluşlara Olan Borçlar Dikkate Alınacak Mıdır?
 
Hayır, bildirim yükümlülüğü sadece Bankalardan temin edilen veya bu kuruluşların teminine aracılık ettiği ya da garanti verdiği krediler uyarınca belirlenmektedir.

9- Bildirim Yükümlülüğünün Belirlenmesinde Anapara Ve Faiz Tahakkuklarından Hangisi Esas Alınacaktır?
 
Yükümlülüğün belirlenmesinde yalnız kredi anapara tutarları esas alınacak olup faiz tahakkukları yükümlülüğün belirlenmesinde dikkate alınmayacaktır.

10- Leasing Ve Faktöring Kredileri Bildirim Yükümlülüğü Oluşturur Mu?
 
Bankalardan temin edilen leasing ve faktöring kredileri de bildirim yükümlülüğü oluşturacaktır.

11- 15 Milyon ABD Doları Ve Üzerinde Yabancı Para Nakdi Kredi Bakiyem Olduğu İçin Sistemik Risk Veri Takip Sistemine Bildirim Yapmakla Yükümlüyüm, Özet Döviz Pozisyon Raporunu Yine De Dolduracak Mıyım?
 
Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile belirlenen limitler dâhilinde olan firmalar bu formun haricinde Sistemik Risk Veri Takip Sistemi üzerinden aylık düzenli raporlamalarına devam edeceklerdir. İki raporlamanın kapsam ve amaçları farklıdır.

12- Özet Döviz Pozisyon Raporu İle İlgili Veri Bildirim Yükümlülüğü Nasıl Sona Eriyor?
 
Yurt İçi Tüm Bankalardan Nakdi Ve Gayri Nakdi Toplam Kredi Bakiyeniz 5 Milyon TL Altında Olduğu Aylarda Bildirim Yükümlülüğünüz Bulunmuyor.

13- Tüzel Kişi Tanımı Nedir?
 
5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlanan banka ve finansal kuruluşlar haricindeki özel hukuk tüzel kişileri, büyükşehir belediyeleri ve belediyeler ile bunların bağlı işletme ve idareleri ile sermayelerinin yarısından fazlasına tek başına veya birlikte sahip oldukları iktisadi teşebbüsleri, kamu iktisadi teşebbüsleri ve yükseköğretim kurumları niteliğine haiz tüzel kişiler raporlama yapacaktır. Serbest bölgelerde faaliyet gösteren tüzel kişiler de raporlama kapsamına dahildir.

14- Bildirimleri Firma Adına Kimler Yapabilir?
 
Bildirimleri, T.C. Ticaret Bakanlığı Merkezi Sicil Kayıt Sisteminde (MERSİS) kayıtlı firma yetkilileri ve/veya MERSİS’te kayıtlı firma yetkilileri tarafından sistemde tanımlanan diğer kullanıcılar tarafından yapılabilir. Diğer kullanıcıların tanımlanarak yetkilendirilmesi ve gerektiğinde yetkilerinin iptal edilmesi MERSİS’te kayıtlı firma yetkililerinin sorumluluğundadır.

15- Özet Döviz Pozisyon Raporu Hangi Finansal Raporlama Çerçevesine Göre Hazırlanacaktır?
 
Hesapların ölçümü ve değerlemesinde aksi belirtilmediği sürece Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer düzenlemeler dikkate alınacaktır. Raporun ayrı bir sayfasında hesap kalemlerine ilişkin detaylı açıklama mevcuttur. Vergi Usul Kanunu uyarınca raporlamaya yapmayan veya konsolide raporlama yapacak tüzel kişiler, durumlarını kurumsalizleme@tcmb.gov.tr adresine bildirecektir.

16- Özet Döviz Pozisyon Raporunu Doldururken Hangi Dönemi Dikkate Almalıyım?
 
Özet Döviz Pozisyonu Formu, raporlama yükümlülüğünün doğduğu ayın sonundaki mevcut döviz pozisyonu ve bu tarihten sonraki üç aya ilişkin yabancı para varlık ve yükümlülük oluşumu dikkate alınarak raporlanacaktır. Ayrıca tüm vadelere ilişkin pozisyon durumu da bilgi amaçlı olarak doldurulacaktır.

17- Özet Döviz Pozisyon Raporunu Doldurduğum Anda Kesinleşmemiş Hesap Kalemleri İçin Nasıl Giriş Yapmalıyım?
 
Alacak ve borç hesapları için reeskont hesaplanması yapılmayacaktır. Stoklar, alacak ve borçlar kalemleri en son kesinleşmiş veri ile diğer parasal kalemler en güncel haliyle bilançoya yansıtılacaktır.

18- Özet Döviz Pozisyon Raporunu Doldurmak İçin Ayrıca Mizan Hazırlamam Gerekiyor Mu?
 
Veri formu içerisinde belirli bilanço kalemlerine yer verilmiş olup bilanço ana toplam (aktif-pasif toplamı) veya ara toplamı (varlık-yükümlülük toplamları) gibi ilave hesaplama gerektirecek tutarlar istenmemektedir. Sadece talep edilen kalemlere ilişkin bakiye bilgisi istendiğinden ayrıca mizan hazırlanması gerekmemektedir.

19- Özet Döviz Pozisyon Raporunu Doldururken Hangi Para Birimini Esas Alacağım?
 
Tüm tutarlar, yabancı para cinsinden hesap bakiyelerinin Türk Lirası cinsinden karşılığı olarak raporlanacaktır. Buna göre ABD doları, Euro ve diğer yabancı para, raporlama tarihi itibarıyla geçerli olan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan döviz alış kurları kullanılarak Türk Lirasına çevrilecek ve toplanarak ilgili alanlara yazılacaktır.

20- Özet Döviz Pozisyon Raporu İçin Bağımsız Denetim Onayına Gerek Var Mı?
 
Hayır, form için ayrıca bağımsız denetim onayı gerekmiyor.

21- Firma Yönetiminin Verilerin Doğruluğu İle İlgili Sorumluluğu Nedir?
 
Formun zamanında ve doğru bildirimi tüzel kişilerin sorumluluğundadır. Bankamızca idari kayıtlar ile tutarlılık kontrolleri yapılabilmekte ve hatalı bildirimler için tüzel kişiler ile iletişime geçilebilmektedir. 1211 sayılı TCMB Kanununun 68’inci maddesinde Bankamıza eksik, yanlış ve usule uygun olmayan beyanname verilmesine ilişkin cezai hükümler düzenlenmiştir.

22- Girişi Yapılan Verilerin Güvenliği Nasıl Sağlanıyor?
 
Sisteme giriş firma yetkilisi tarafından güvenlik önemleri sağlanarak yapılmaktadır. Sisteme ilk olarak MERSİS’te kaydı bulunan firma yetkilisi tarafından e-Devlet şifresi ile giriş yapılmaktadır. Bildirimleri yapacak firma personelinin yetkilendirmesi yine sistem üzerinden MERSİS’te kaydı bulunan firma yetkilisi tarafından yapılmaktadır. Bankamız personelinin giriş yapılan verileri koruma yükümlülüğü 1211 sayılı TCMB Kanununun 35 ve 68’inci maddelerinde düzenlenmiştir. 

23- Özet Döviz Pozisyonu Formu Nasıl Hazırlanacak?

 

Tarih:              VKN:                     Ünvanı:

     

 

Yabancı Para (Kıymetli Maden Dahil) TL karşılığı
Yabancı Para (Kıymetli Maden Dahil) TL karşılığı
0-3 Ay Vade

Yabancı Para (Kıymetli Maden Dahil) TL karşılığı Tüm Vadeler

I- AKTİF (VARLIKLAR) TOPLAMI

 

 

1. Kasa

 

 

2. Alınan Çekler

 

 

3. Bankalar

 

 

3.1 Yurt içi Mevduat

 

 

3.2 Yurt dışı Mevduat

 

 

4. Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-)

 

 

5. Diğer Hazır Değerler

 

 

6. Menkul Kıymetler

 

 

7. Ticari Alacaklar

 

 

7.1 Yurt içi Ticari Alacaklar

 

 

7.2 Yurt dışı Ticari Alacaklar

 

 

8. Ortak, İştirak ve Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar

 

 

9. Diğer Alacaklar

 

 

10.Stoklar

 

 

11. Gelir Tahakkukları

 

 

II- PASİF (KAYNAKLAR) TOPLAMI

 

 

1.Mali Borçlar

 

 

1.1. Krediler

 

 

1.2. Finansal Kiralama Borçları

 

 

1.3. Çıkarılmış Menkul Kıymetler

 

 

1.4. Diğer Mali Borçlar

 

 

2. Ticari Borçlar

 

 

2.1 Yurt içi Ticari Borçlar

 

 

2.2 Yurt dışı Ticari Borçlar

 

 

3. Ortaklara, İştiraklere ve Bağlı Ortaklıklara Borçlar

 

 

4. Diğer Borçlar

 

 

5. Avanslar

 

 

6. Gider Tahakkukları

 

 

III- NET BİLANÇO İÇİ YABANCI PARA POZİSYONU ("I-II")

 

 



HESAPLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE DÖNEMİ: Özet Döviz Pozisyonu Formu, raporlama yükümlülüğün doğduğu ayın sonundaki mevcut döviz pozisyonu ve bu tarihten sonraki üç aya ve tüm vadelere ilişkin yabancı para varlık ve yükümlülük oluşumu dikkate alınarak raporlanacaktır. Ayrıca tüm vadelere ilişkin pozisyon durumu da bilgi amaçlı olarak doldurulacaktır.
 
Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile belirlenen limitler dâhilinde olan firmalar bu formun haricinde Sistemik Risk Veri Takip Sistemi üzerinden aylık düzenli raporlamalarına devam edeceklerdir.
 
RAPORLAMAYA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR: Hesapların ölçümü ve değerlemesinde aksi belirtilmediği sürece Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer düzenlemeler dikkate alınacaktır.
 
Her hesap için açıklamayı kalemlerin üzerine geldiğinizde görebilirsiniz. Ayrıca uygulamada yardımcı olması amacıyla her hesaba yazılacak olan tutarların Tek Düzen Hesap Planı çerçevesinde karşılığı “İlgili hesaplar” başlığı altında yer almaktadır. “İlgili hesaplar” altında düzenleyici hesapların bulunması halinde bu tutarların netleştirilmesi ve ilgili kaleme o şekilde yazılması gerekmektedir.
 
Ancak firmanın muhasebe uygulamaları çerçevesinde belirli tutarların çeşitli nedenlerle (hesabın takibi, cari hesap takibi gibi) farklı hesap kodları altında izlemesi durumunda ilgili tutarlar hesap açıklamasında belirtilen tanımı karşılayan ilgili hesaba yazılmalıdır.
 
Alacak ve borç hesapları için reeskont hesaplanması yapılmayacaktır. Stoklar, alacak ve borçlar kalemleri en son kesinleşmiş veri ile diğer parasal kalemler en güncel haliyle bilançoya yansıtılacaktır.
 
Pasif kaynaklı tüm bilanço verileri pozitif değer olarak girilecektir. Aktif Toplamı, Pasif Toplamı ve Net Bilanço İçi Yabancı Para Pozisyonu veri girişi sonrası otomatik olarak hesaplanacaktır; bu alana manuel giriş yapılmayacaktır.
 
Veri formu içerisinde belirli bilanço kalemlerine yer verilmiş olup bilanço ana toplam (aktif-pasif toplamı) veya ara toplamı (varlık-yükümlülük toplamları) gibi ilave hesaplama gerektirecek tutarlar istenmemektedir. Sadece talep edilen kalemlere ilişkin bakiye bilgisi istendiğinden ayrıca mizan hazırlanması gerekmemektedir.
 
Tüm tutarlar, yabancı para cinsinden hesap bakiyelerinin Türk Lirası cinsinden karşılığı olarak raporlanacaktır. Buna göre ABD doları, Euro ve diğer yabancı para, raporlama tarihi itibarıyla geçerli olan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan döviz alış kurları kullanılarak Türk Lirasına çevrilecek ve toplanarak ilgili alanlara yazılacaktır.
 

FORM AÇIKLAMALARI

I- AKTİF HESAPLAR

Bu grupta Yabancı Para kalemler, raporlama yapılan tarih ile
tahsilatın yapılacağı tarih arasındaki gün sayısı dikkate alınarak
vade ayrımında raporlanacaktır.

1. Kasa

Firmanın sahip olduğu yabancı para nakit bakiyesi 0-3 ay vade alanına
yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 100. Kasa

2. Alınan Çekler

Firmanın aldığı çeklerin bakiyesi, 90 güne kadar tahsil edilebilir nitelikte
tutarlar 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere
vade ayrımında yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 101. Alınan Çekler

3. Bankalar

Firmanın yurt içi ve yurtdışı banka ve benzeri kuruluşlarda bulunan vadesi
90 güne kadar olan veya her an nakde çevrilebilir tutarlar 0-3 ay alanına,
toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere 3.1 ve 3.2 kalemlerine
yurt içi ve yurt dışı ayrımında yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 102. Bankalar

4. Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-)

Firmanın bankalardan çekle veya ödeme emri ile yapacağı 90 güne kadar
vadeli ödemeler 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak
üzere vade ayrımında yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 103. Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri

5. Diğer Hazır Değerler

Kasa, Alınan Çekler, Bankalar ve Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri
hesapları kapsamında yer almayan ancak nitelikleri itibarıyla hazır değer
sayılan ve 90 güne kadar tahsil edilebilir nitelikte tutarlar 0-3 ay alanına,
toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere vade ayrımında
yazılacaktır. Kredi kartıyla yapılan satışlar dolayısıyla banka ya da diğer
finans kuruluşundan tahsil edilecek alacaklar da bu alana yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 108. Diğer Hazır Değerler

6. Menkul Kıymetler

Faiz geliri veya kâr payı sağlamak veya fiyat değişmelerinden
yararlanarak kârlar elde etmek amacı ile geçici bir süre elde tutulmak
üzere alınan hisse senedi, tahvil, hazine bonosu, finansman bonosu,
yatırım fonu katılma belgesi, kâr-zarar ortaklığı belgesi, gelir ortaklığı
senedi gibi, menkul kıymetler ile bunlara ait değer azalma karşılıkları 90
güne kadar tahsil edilebilir nitelikte tutarlar 0-3 ay alanına, toplam bakiye
tüm vadeler alanına olmak üzere vade ayrımında yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 110. Hisse Senetleri 111. Özel Kesim Tahvil, Senet ve
Bonoları 112. Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları 118. Diğer Menkul
Kıymetler 119. Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)

7. Ticari Alacaklar

Alacak tutarları, 90 güne kadar tahsil edilebilir nitelikte tutarlar 0-3 ay
alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere 7.1 ve 7.2
kalemlerine yurt içi ve yurt dışı ayrımında yazılacaktır. Firmanın ilişkili
taraflarından (Ortaklar, İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar) olan ticari alacakları
da bu kalem altına yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 120. Alıcılar 121. Alacak Senetleri 126. Verilen Depozito
ve Teminatlar 127. Diğer Ticari Alacaklar 128. Şüpheli Ticari Alacaklar
129. Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) 220. Alıcılar 221. Alacak
Senetleri 226. Verilen Depozito ve Teminatlar 229. Şüpheli Ticari
Alacaklar Karşılığı(-)

8. Ortak, İştirak ve Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar

Firmanın ilişkili taraflarından olan ve ticari bir işlemden kaynaklanmayan
senetli ve senetsiz alacak tutarları 90 güne kadar tahsil edilebilir nitelikte
tutarlar 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere
vade ayrımında yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 131. Ortaklardan Alacaklar 132. İştiraklerden Alacaklar
133. Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar 231. Ortaklardan Alacaklar 232.
İştiraklerden Alacaklar 233. Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar

9. Diğer Alacaklar

Firmanın ilişkili tarafları dışındaki taraflardan olan ve ticari bir işlemden
kaynaklanmayan senetli ve senetsiz alacak tutarları 90 güne kadar tahsil
edilebilir nitelikte tutarlar 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler
alanına olmak üzere vade ayrımında yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 135. Personelden Alacaklar 136. Diğer Çeşitli Alacaklar
138. Şüpheli Diğer Alacaklar 139. Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı(-)
235. Personelden Alacaklar 236. Diğer Çeşitli Alacaklar 239. Şüpheli
Diğer Alacaklar Karşılığı(-)

10.Stoklar

Firmanın satmak, üretimde kullanmak veya tüketmek amacıyla edindiği,
ilk madde ve malzeme, yarı mamul, mamul, ticari mal, yan ürün, artık ve
hurda gibi varlıkların tutarı 0-3 ay vadeli alana yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 150. İlk Madde Malzeme 151. Yarı Mamuller 152.
Mamuller 153. Ticari Mallar 157. Diğer Stoklar 158. Stok Değer
Düşüklüğü Karşılığı(-) 159. Verilen Sipariş Avansları

11. Gelir Tahakkukları

Üçüncü kişilerden tahsili ya da bunlar hesabına kesin borç kaydı hesap
döneminden sonra yapılacak gelirlerin, içinde bulunan döneme ait olan
kısımları vade ayrımı dikkate alınarak yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 181.Gelir Tahakkukları 281.Gelir Tahakkukları

II- PASİF (KAYNAKLAR) TOPLAMI

Bu grupta Yabancı Para kalemler, raporlama yapılan tarih ile
ödemenin yapılacağı tarih arasındaki gün sayısı dikkate alınarak
vade ayrımında raporlanacaktır.

1.Mali Borçlar

 

1.1. Krediler

Banka ve diğer finansal kuruluşlardan sağlanan kredilerin vadesi 90 gün
içinde dolan bakiyesi 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına
olmak üzere yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 300. Banka Kredileri 303. Uzun Vadeli Kredilerin Anapara
Taksitleri ve Faizleri 400. Banka Kredileri

1.2. Finansal Kiralama Borçları

Firmanın finansal kiralamaya konu varlıklarına ilişkin borçların vadesi 90
gün içinde dolan bakiyesi 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler
alanına olmak üzere yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 301. Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar 401. Finansal
Kiralama İşlemlerinden Borçlar

1.3. Çıkarılmış Menkul Kıymetler

Firma tarafından çıkarılan tahvil, bono, senet ve benzeri diğer finansal
borçlanma araçlarının vadesi 90 gün içinde dolan bakiyesi 0-3 ay alanına,
toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 304. Tahvil Anapara Borç, Taksit ve Faizleri 305.
Çıkarılan Bonolar ve Senetler 405. Çıkarılmış Tahviller 407. Çıkarılmış
Diğer Menkul Kıymetler

1.4. Diğer Mali Borçlar

Krediler, Finansal Kiralama Borçları ve Çıkarılmış Menkul Kıymetler
dışında kalan mali borçların vadesi 90 gün içinde dolan bakiyesi 0-3 ay
alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere yazılacaktır.
İlgili hesaplar: 309. Diğer Mali Borçlar 409. Diğer Mali Borçlar

2. Ticari Borçlar

Firmanın ticari ilişkisi nedeniyle ortaya çıkan senetli ve senetsiz borç tutarlarının vadesi 90 gün içinde dolan bakiyesi 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere 2.1 ve 2.2 kalemlerine yurt içi ve yurt dışı ayrımında yazılacaktır. İlgili hesaplar: 320. Satıcılar 321. Borç Senetleri 326. Alınan Depozito ve Teminatlar 329. Diğer Ticari Borçlar 420. Satıcılar 421. Borç Senetleri 426. Alınan Depozito ve Teminatlar 429. Diğer Ticari Borçlar

3. Ortaklara, İştiraklere ve Bağlı Ortaklıklara Borçlar

Firmanın ilişkili taraflarına olan ve ticari bir işlemden kaynaklanmayan senetli ve senetsiz borç tutarlarının vadesi 90 gün içinde dolan bakiyesi 0-3 ay alanına, toplam bakiye tüm vadeler alanına olmak üzere yazılacaktır. İlgili hesaplar: 331. Ortaklara Borçlar 332. İştiraklere Borçlar 333. Bağlı Ortaklıklara Borçlar 431. Ortaklara Borçlar 432. İştiraklere Borçlar 433. Bağlı Ortaklıklara Borçlar

4. Diğer Borçlar

Firmanın ilişkili tarafları dışındaki taraflara olan ve ticari bir işlemden kaynaklanmayan senetli ve senetsiz borç tutarlarının vadesi 90 gün içinde dolan bakiyesi yazılacaktır. İlgili hesaplar: 335. Personele Borçlar 336. Diğer Çeşitli Borçlar 436. Diğer Çeşitli Borçlar

5. Avanslar

Firma tarafından alınan avanslar, vade ayrımı dikkate alınarak yazılacaktır. İlgili hesaplar: 340. Alınan Sipariş Avansları 349. Alınan Diğer Avanslar

6. Gider Tahakkukları

Gelecek aylarda ödemesi yapılacak gider tahakkuklarının tutarı vade ayrımı dikkate alınarak yazılacaktır. İlgili hesaplar: 381.Gider Tahakkukları 481.Gider Tahakkukları

III- NET BİLANÇO İÇİ YABANCI PARA POZİSYONU ("I-II")

Bu alana giriş yapılmayacak, aktif hesaplar ile pasif hesapların farkı alınarak otomatik hesaplanacaktır.

 
  
24- Sisteme Girişte Karşılaştığım Sorunlar İçin Nasıl İletişime Geçebilirim?


Sisteme ve raporlama detaylarına ilişkin sorular için kurumsalizleme@tcmb.gov.tr adresinden, (0312) 507 70 20 ve (0216) 773 72 44 nolu telefonlardan Bankamız ile iletişime geçilebilecektir. 
 
 
KAYNAKÇA :
 
- TC Merkez Bankası Tarafından Banka Genel Müdürlüklerine Gönderilen 20 Mart 2023 Tarih E-TCMB.80372040-010.07.01-589 Sayılı Talimat
 
- TC Merkez Bankası Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
 
- TC Merkez Bankası Özet Döviz Pozisyon Raporu Sıkça Sorulan Sorular



TC Merkez Bankası Mevzuat ve Raporlara Ulaşmak İçin TIKLAYINIZ

Konuya İlişkin Sıkça Sorulan Sorulara Ulaşmak İçin TIKLAYINIZ

Aylık Rapor Verilmesine İlişkin Kılavuza Ulaşmak İçin TIKLAYINIZ

TC Merkez Bankası Sistemine Rapor Yüklemek İçin TIKLAYINIZ


Ekli Dosyalar

10050 kişi tarafından görüntülenmiştir.

© Copyright 2016-2025 | Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.