Tarih : 17.04.2024
Sayı : BBDAS/2024-56
Konu : Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesinde Esas Alınan Eşik Değerlerde Değişiklik Yapıldı
- 1- Bağımsız Denetime Tabi Olmanın Genel Ölçütleri .
Yapılan değişikliğe göre aşağıda belirtilen şartları taşıyan şirketler, 6102 sayılı Kanun ile Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde bağımsız denetime tabi tutulacaktır:
|
SIRA NO
|
MÜKELLEF GRUPLARI
|
AKTİF TOPLAMI
|
YILLIK NET SATIŞ HASILATI
|
ÇALIŞAN SAYISI
|
|
1
|
Sermaye Piyasası Araçları Borsada Veya Teşkilatlanmış Diğer Piyasalarda İşlem Görmeyen Ancak Sermaye Piyasası Kanunu Kapsamında Halka Açık Sayılan Şirketler İçin Esas Alınacak Eşik Değerler
|
30 Milyon
(Değişmedi)
|
40 Milyon
(Değişmedi)
|
50 Kişi
(Değişmedi)
|
|
2
|
Ekli (II) Sayılı Listede Belirtilen Şirketler İçin Esas Alınacak Eşik Değerler
|
60 Milyon
(Değişmedi)
|
80 Milyon
(Değişmedi)
|
100 Kişi
(Değişmedi)
|
|
3
|
Yukarda Belirtilenler (1 ve 2' dekiler) Dışında Kalan Şirketler İçin Esas Alınacak Eşik Değerler
|
150 Milyon
(Önceki 75 Milyon)
|
300 Milyon
(Önceki 150 Milyon)
|
150 Kişi
(Değişmedi)
|
|
NOT 1 : (I) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler Herhangi Bir Ölçüte Bağlı Olmaksızın Bağımsız Denetime Tabidirler.
|
|
NOT 2: Yukarıda Belirtilen Şirketlerin Belirlenen 3 Ölçütten En Az 2'sinin Eşik Değerlerini Art Arda 2 Hesap Dönemi Aşmaları Şartı Aranır.
|
2024 ve sonraki yıllarda bağımsız denetime tabi olacak şirketlerin belirlenmesinde 8313 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile tespit edilen yeni eşik değerler dikkate alınacağından; tek başına veya bağlı ortaklıklar ve iştiraklerle birlikte yeni belirlenen eşik değerlerden en az ikisini 2022 ve 2023 yıllarında üst üste iki yıl taşıyan şirketler, 01.01.2024 tarihinden itibaren bağımsız denetime tabi tutulacaktır:
Yukarda Belirtilenler (1 ve 2' dekiler) Dışında Kalan Şirketler İçin Yıllar İtibariyle Esas Alınan Eşik Değerler Aşağıdaki Gibidir;
|
Hesaplar
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
|
Aktif Toplamı (TL)
|
35.000.000
|
35.000.000
|
75.000.000
|
150.000.000
|
|
Yıllık Net Satış Toplamı(TL)
|
70.000.000
|
70.000.000
|
150.000.000
|
300.000.000
|
|
Çalışan Sayısı
|
175
|
175
|
150
|
150
|
6434 sayılı Karara ekli olan ve aşağıda yer verdiğimiz (I) sayılı listede belirtilen şirketler herhangi bir ölçüte bağlı olmaksızın bağımsız denetime tabidir. 8313 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, 6436 sayılı Karar’a ekli (I) sayılı listenin 6. sırası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı listeye 7, 8 ve 9. sıralar eklenmiştir.
(I) Sayılı Liste
Karara ekli ve aşağıdaki (I) sayılı listede belirtilen şirketler herhangi bir kritere bağlı olmaksızın bağımsız denetime tabidir.
1) 6362 sayılı Kanun uyarınca Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi şirketlerden;
a) Yatırım kuruluşları,
b) Kolektif yatırım kuruluşları,
e) Portföy yönetim şirketleri,
ç) İpotek finansmanı kuruluşları,
d) Varlık kiralama şirketleri,
e) Merkezi takas kuruluşları,
f) Merkezi saklama kuruluşları,
g) Veri depolama kuruluşları,
ğ) Derecelendirme kuruluşları,
h) Değerleme kuruluşları,
ı) Sermaye piyasası araçları bir borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören veya işlem görmeleri amacıyla Sermaye Piyasası Kurulunca onaylanmış geçerlilik süresi bulunan izahname veya ihraç belgesi bulunan anonim şirketler,
i) Bir borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görmemekle birlikte halka arz edilmeksizin pay hariç sermaye piyasası aracı ihraç eden (ihraç ettikleri sermaye piyasası araçlarının itfa edildiği hesap döneminin sonuna kadar) veya bu amaçla Sermaye Piyasası Kurulunca onaylanmış geçerlilik süresi bulunan ihraç belgesi olan anonim şirketler.
2) 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun düzenleme ve denetimine tabi şirketlerden;
a) Bankalar,
b) Derecelendirme kuruluşları,
c) Finansal holding şirketleri,
ç) Finansal kiralama şirketleri,
d) Faktoring şirketleri,
e) Finansman şirketleri,
f) Varlık yönetim şirketleri,
g) Finansal holding şirketlerinde ve bankalarda 5411 sayılı Kanunda tanımlandığı şekliyle nitelikli paya sahip olan şirketler,
ğ) Tasarruf finansman şirketleri.
3) 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında faaliyet göstermekte olan sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri.
4) Borsa İstanbul piyasalarında faaliyet göstermesine izin verilen; yetkili müesseseler, kıymetli madenler aracı kurumlan, kıymetli maden üretimi veya ticaretiyle iştigal eden şirketler.
5) 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa göre kurulan lisanslı depo işletmeleri ile 11/8/1982 tarihli ve 2699 sayılı Umumi Mağazalar Kanununa göre kurulan umumi mağazalar.
6) 15.02.2011 tarihli ve 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun uyarınca Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi şirketlerden;
a)- Aşağıdaki hak veya lisanslardan en az ikisine sahip olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar:
- Karasal ortamdan ulusal televizyon yayını yapma hakkı.
- Uydu televizyon yayın lisansı.
- Birden fazla ile yönelik olarak kablolu televizyon yayın lisansı.
b)- İnternet ortamında isteğe bağlı yayın hakkına sahip olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar.
7) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan lisans, sertifika veya yetki belgesi alıp bu Kurum düzenlemelerine tabi olarak faaliyet gösteren ve söz konusu düzenlemeler uyarınca bağımsız denetim yükümlülüğü bulunan şirketler.
8) 20.06.2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun uyarınca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının düzenleme ve denetimine tabi ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları.
9) 08.06.1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında faaliyet gösteren kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları.
- 3- Sermaye Piyasası Araçları Bir Borsada veya Teşkilatlanmış Diğer Piyasalarda İşlem Görmeyen Ancak SPK Kapsamında Halka Açık Sayılan Şirketler İçin Belirlenen Ölçütler :
Sermaye piyasası araçları bir borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görmeyen ancak SPK kapsamında halka açık sayılan ve aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşan şirketler bağımsız denetime tabidir. Bu eşik değerlerde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
|
ÖLÇÜTLER
|
EŞİK DEĞERLER
|
|
Aktif Toplamı
|
30 milyon TL
|
|
Yıllık Net Satışlar
|
40 milyon TL
|
|
Çalışan Sayısı
|
50 kişi
|
- 4- Ekli (II) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler İçin Belirlenen Ölçütler :
6434 sayılı Karara ekli ve aşağıda yer verilen (II) sayılı listede belirtilen şirketlerden, aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşanlar bağımsız denetime tabidir. Bu eşik değerlerde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
|
ÖLÇÜTLER
|
EŞİK DEĞERLER
|
|
Aktif Toplamı
|
60 milyon TL
|
|
Yıllık Net Satışlar
|
80 milyon TL
|
|
Çalışan Sayısı
|
100 kişi
|
Bununla birlikte 8313 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, (II) sayılı listede sayılan şirketlerin kapsamında değişiklik yapılmış olup değişiklik sonrası (II) sayılı liste aşağıdaki gibi olmuştur.
Değişiklik Sonrası Oluşan Güncel (II) Sayılı Liste :
Karara ekli ve aşağıdaki (II) sayılı listede belirtilen şirketlerden, aşağıdaki üç kriterden en az ikisini art arda iki hesap döneminde aşanlar bağımsız denetime tabidir.
1) Çağrı merkezi şirketleri hariç olmak üzere, 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu, 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu, 9/5/2013 tarihli ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu ve 6102 sayılı Kanunun 1525 inci maddesi kapsamında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu düzenleme ve denetimine tabi olan şirketler.
2) Gayri faal olan veya faaliyetleri geçici olarak durdurulan veya iptal edilmiş olan (gerekli ana sözleşme değişiklikleri ve benzeri prosedür işlemleri henüz gerçekleştirilmemiş olanlar dahil) iştirak ve şirketler hariç olmak üzere, TMSF’nin iştirakleri ile mülga 4389 sayılı Bankalar Kanunu ve 5411 sayılı Kanun kapsamında TMSF tarafından denetimi ve yönetimi devralman şirketler.
3) Sermayesinin en az %50’si belediyelere ait olan şirketler.
Değişiklik Öncesi (II) Sayılı Liste :
- Sermayesinin en az %25’i kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, sendikalara, derneklere, vakıflara, kooperatiflere ve bunların üst kuruluşlarına doğrudan veya dolaylı olarak ait olan şirketler.
- Yurt çapında günlük olarak gazete yayımlayan şirketler.
- Çağrı merkezi şirketleri hariç olmak üzere, 15.01.2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu, 05.11.2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu, 09.05.2013 tarihli ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu ve 6102 sayılı Kanunun 1525 inci maddesi kapsamında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu düzenleme ve denetimine tabi olan şirketler.
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan lisans, sertifika veya yetki belgesi alıp bu Kurum düzenlemelerine tabi olarak faaliyet gösteren ve söz konusu düzenlemeler uyarınca bağımsız denetimden muaf tutulmayan şirketler.
- (I) sayılı liste kapsamında olanlar hariç olmak üzere;
- Gayri faal olan veya faaliyetleri geçici olarak durdurulan veya iptal edilmiş olan (gerekli ana sözleşme değişiklikleri ve benzeri prosedür işlemleri henüz gerçekleştirilmemiş olanlar dahil) iştirak ve şirketler hariç olmak üzere, TMSF’nin iştirakleri ile mülga 4389 sayılı Bankalar Kanunu ve 5411 sayılı Kanun kapsamında TMSF tarafından denetimi ve yönetimi devralman şirketler.
- 06.1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında faaliyet gösteren kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile sermayesinin en az %50’si belediyelere ait olan şirketler.
- 5- Bağımsız Denetim Kapsamında Olmayan Şirketler :
Aşağıdaki şirketler 6434 sayılı Karar ile Bağımsız Denetim kapsamı dışındadır:
a) Ekli ((I) sayılı listenin 1 ilâ 8. sırası kapsamında yer alanlar hariç olmak üzere, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna tabi şirketler.
b) Ekli (I) sayılı listede belirtilenler ile ekli (II) sayılı listenin 3’üncü sırasında belirtilen şirketler hariç olmak üzere sermayesinin en az yüzde 50’si devlete, il özel idarelerine, kanunla kurulmuş vakıflara ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına doğrudan veya dolaylı olarak ait olan şirketler.
c) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanununun geçici 7 nci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında tasfiyelerine karar verilen ve tasfiye süreci Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından atanan tasfiye komisyonlarınca yürütülen tasarruf finansman şirketleri.
- 6- Uygulamaya İlişkin Diğer Hususlar :
Eşik değerlere tabi şirketler, bu Kararda belirtilen üç ölçütten en az ikisinin eşik değerini art arda iki hesap döneminde aştığı takdirde müteakip hesap döneminden itibaren bağımsız denetime tabi olur.
Eşik değerleri aştığı için bağımsız denetime tabi şirket, art arda iki hesap döneminde üç ölçütten en az ikisine ait eşik değerlerin altında kaldığı ya da bir hesap döneminde bu ölçütlerden en az ikisine ait eşik değerlerin yüzde 20 veya daha fazla oranda altında kaldığı takdirde müteakip hesap döneminden itibaren bağımsız denetim kapsamından çıkar.
Eşik değerlerin aşılıp aşılmadığının belirlenmesinde; aktif toplamı ve yıllık net satış hasılatı bakımından şirketin tabi olduğu mevzuat uyarınca hazırlanmış olan son iki yıla ait finansal tablolar, çalışan sayısı bakımından ise son iki yıla ait ortalama çalışan sayısı esas alınır.
Eşik değerlerin aşılıp aşılmadığının belirlenmesinde şirketler bağlı ortaklık ve İştirakleriyle birlikte dikkate alınır. Bağlı ortaklıkları ve iştirakleri bulunan şirketlerde; aktif toplamı ve yıllık net satış hasılatı bakımından ana ortaklık ve bağlı ortaklığa ait finansal tablolarda yer alan kalemlerin toplamı (varsa grup içi işlemler yok edilir), çalışan sayısı bakımından ise ana ortaklık ve bağlı ortaklığın son iki yıla ait ortalama çalışan sayılarının toplamı dikkate alınır. İştirakler açısından, iştirake ait söz konusu kalemler şirketin iştirakteki hissesi oranında dikkate alınır.
Bağımsız denetime tabi şirketlerin ara dönem sınırlı bağımsız denetim yükümlülükleri, mevzuatta hüküm bulunmaması halinde Kurum tarafından belirlenir.
26/3/2018 tarihli ve 2018/11597 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar yürürlükten kaldırılmıştır.
Bağımsız denetime tabi olmanın 3 genel ölçütü olan Aktif toplamı, Yıllık net satış hasılatı ve Çalışan sayısı ölçütlerinin nasıl hesaplanması gerektiği konuları, mali tabloların münferit ve konsolide olması, yıllar itibarıyla kapsama girme ve kapsamdan çıkma, esas alınacak finansal tablolar; Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararına İlişkin Usul ve Esaslar hakkında 14.02.2018 tarihli 75935942-050.01.04-[01/72] sayılı Kararda örnekleriyle detaylı olarak açıklanmıştır.
- 7- Bağımsız Denetçi Seçimi Süreci:
Bağımsız denetim yaptırmak zorunda olan firmaların, bağımsız denetim yapacak olan denetçiyi; 6102 Sayılı yeni Ticaret Kanununun 397/1.Maddesi uyarınca şirket genel kurulunca faaliyet dönemi bitmeden seçmesi şarttır.
Seçimden sonra, yönetim kurulu, gecikmeksizin denetleme görevini hangi denetçiye verdiğini ticaret siciline tescil ettirir ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan eder.
2024 yılı için bağımsız denetim zorunluluğu kapsamının belirlenmesinde dikkate alınacak yeni eşik değerlerden en az iki tanesinin, 2022 ve 2023 yıllarında üst üste iki yıl aşılmış olması halinde, 2024 yılı için bağımsız denetim zorunluluğu doğmuş olacağından, en geç 31.12.2024 tarihine kadar şirket genel kurulu tarafından denetçi atanarak, ticaret sicilinde tescil ve ilan edilmesi gerekmektedir.
2023 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamelerinin verilmesinin ardından, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yeni eşik değerlerin uygulanmasına yönelik bir karar yayımlaması ve 2024 yılında Bağımsız Denetime tabi olacak şirketlerin sorgulanabildiği ekranın açıldığına dair duyuru yapması beklenilmektedir.
Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) Yeni Eşik Değerlere İlişkin Duyurusuna Ulaşmak İçin TIKLAYINIZ
Saygılarımızla.
BOĞAZİÇİ BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.
(!) Sirkülerimizde yer verilen açıklamalar sadece bilgilendirme amaçlı olup, vergiyi doğuran olay ve diğer yükümlülüklerin özelliğine göre farklılıklar oluşabileceğinden tereddüt edilen hususlarda konusunda uzman bir danışmandan veya yetkili kurumlardan görüş alınması gerekmekte olup, sadece sirkülerimiz esas alınarak yapılacak işlemler sonucunda doğabilecek zararlardan yazar veya müşavirliğimiz sorumlu tutulamaz.
1456 kişi tarafından görüntülenmiştir.
