23 Mart 2024 tarih 32498 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hurdaya Ayrılan Türk Bayraklı Gemilerin Yerlerine Yeni Gemi İnşa Edilmesinin Teşvikine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile; hurdaya ayrılan “Türk Bayraklı” gemilerin yerlerine yeni gemi inşa edilmesine yönelik uygulanmakta olan  teşviklerin kapsamını genişletmeye yönelik aşağıdaki değişiklikler yapılmış olup, ayrıca başlıklar halinde özetlenmiştir:

 

• 1- Hurda Teşvikinden Yararlanılabilecek Gemi Gros Tonilato (GT) Kapasitesi Artırılıyor:

 

Yönetmeliğin 2’inci maddesinin (1/a) bendinde yer alan Teşvik kapsamı kriterleri; “Milli Gemi Sicili veya Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı, 50 GT ile 5.000 GT arası, hurdaya ayrılacak ticari gemi, deniz ve içsu araçlarından 20 yaş ve üzeri olanlar” şeklinde iken “5.000 GT” ibaresi “50.000 GT” olarak değiştirilmiştir.

 

Yönetmelik değişikliğinin yürürlüğe girdiği 23 Mart 2024 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, “Milli Gemi Sicili veya Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı, 50 GT ile 50.000 GT arasındaki hurdaya ayrılacak ticari gemi, deniz içsu araçlarından 20 yaş ve üzeri olanların” yerlerine yeni gemi inşa edilmesine yönelik getirilen hurda teşvikinden yararlanabilecektir.

 

• 2- Hurda Teşvikine Başvuru Süresi Genişletildi:

 

Yönetmeliğin 5’inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan,  teşvik başvuru süresine ilişkin “her yılın Haziran ayı içerisinde”  ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

 

Buna göre, her hangi bir süre veya dönem kısıtlaması olmaksızın hurda teşvikinden yararlanmak için başvuru yapılabilme imkanı sağlanmıştır.

 

• 3- Hurda Teşviki Başvurusunda Yıllık Esas Alınan En Fazla 10 Geminin Yük Kapasite Miktarları Artırılmıştır:

 

Yönetmeliğin 5’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Yapılan hurda teşviki başvurularının, Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi bütçe imkanları doğrultusunda her yıl toplam 25.000 GT’yı geçmemek üzere en fazla on adet gemi için; yaşı, tonajı ve sefer bölgesi dikkate alınarak değerlendirmesi yapılır. Kabul edilen başvurular için İdare tarafından yararlanıcıya, belirlenen toplam teşvik tutarını içeren Teşvik Uygunluk Belgesi düzenlenir” bölümünde geçen “25.000 GT” ibaresi, “50.000 GT” olarak değiştirilmektedir.

 

 

• 4- Hurda Teşviki Kapsamında Yüklenici İle Yeni Gemi İnşaasına Yönelik Sözleşme Yapma Süresi “Dört” Aydan “Yedi” Aya Çıkarıldı:

Yönetmeliğin 5’inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan; “İkinci fıkra uyarınca başvurusu kabul edilen yararlanıcının, Teşvik Uygunluk Belgesi düzenlenme tarihinden itibaren dört ay içerisinde yüklenici ile yeni geminin inşaasına yönelik sözleşme yaparak İdareye ibraz etmesi gerekir. Aksi halde Teşvik Uygunluk Belgesi hiçbir işleme gerek duyulmaksızın iptal edilmiş sayılır” bölümünde geçen “dört” ay süre, “ yedi” ay olarak değiştirilmiştir.

 

• 5- Hurdaya Ayrılacak Gemiler İçin Teşvikten Yararlanabilmek İçin İbrazı İstenilen “Geçerli Belgeler” Arasına “Su Aracı Uygunluk Belgesi” De Eklenmiştir:

Yönetmeliğin “Başvuru Şartları” başlıklı 6’ıncı maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan,  hurdaya ayrılacak gemiye ait ibraz edilebilecek geçerli olan; “Denize Elverişlilik Belgesi veya İçsuya Elverişlilik Belgesi”ne “Su Aracı Uygunluk Belgesi” de eklenilmiştir.

Buna göre; “su aracı uygunluk belgesi” olan eski gemiler için de hurda teşvikinden yararlanılması mümkün hale getirildi.

 

• 6- Hurda Teşviki Ödemelerinde İstenilen Kabuk İnşaasının Tamamlanması ve Tescilin Yapıldığına Yönelik Klas Kuruluşu Raporu Yerine “Yeminli Mali Müşavir Raporu” Da Kabul Edilecek:

 

Yönetmeliğin “Ödeme Usulü” başlıklı 11’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Yararlanıcı, hurda teşvik tutarı ödemesi için birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde yer alan aşamaların bitirilmesini müteakip yerli katkı oranını da içeren klas kuruluşu raporu ile birlikte geçerli tekne inşa sigortasını İdareye sunar” bölümünde yer alan “klas” ibaresinden sonra “veya yeminli mali müşavir” ibaresi eklenilmiştir.

 

Yapılan bu değişiklik ile; Ödeme yapılacak tarihe ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif döviz satış kuru dikkate alınarak Türk Lirası olarak, yeni inşa olunacak geminin;

a)- Yapı halindeki gemilere özgü sicile kaydedilmesinde hurda teşvik tutarının % 40’ı,

b)- Kabuk inşaasının tamamlanmasında hurda teşvik tutarının % 30’u,

c)- Tescilinde hurda teşvik tutarının % 30'u,

 

Yukarıdaki (b ve c) bentlerinde yer alan ve ilgili teşvik ödemelerinden önce “inşaanın tamamlandığı” veya “tescilin yapıldığına” yönelik klas kuruluşu raporu yerine, “Yeminli Mali Müşavir Raporu” da tevsik edici belge olarak kabul edilmesi sağlanmış oldu.

 

• 7- Yerli Katkı Oranı Yeminli Mali Müşavir Raporu İle De Tespit Edilebilecek:

 

Yönetmeliğin “Yerli Katkı Oranı” başlıklı 12’inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Yerli katkı oranı, aşağıdaki formüle uygun olarak klas kuruluşu tarafından tespit edilir:” cümlesine, “klas kuruluşu” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya yeminli mali müşavir” ibaresi eklenilmiştir.

 

Böylelikle, Yönetmelikte yer alan yerli katkı oranı formülüne göre, yerli katkı oranının tespitini Yeminli Mali Müşavirler de yapabilecek.

 

• 8- Hurda Teşviki Başvuru Geçiş Hükümleri ve Sürelerine Yönelik Geçici 1’inci Madde Yürürlükten Kaldırılmıştır:

Yönetmeliğin “Geçiş Hükümleri” başlıklı Geçici 1’inci maddesinde yer alan : “Hurda teşvikinden yararlanmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, bu maddenin yayımlandığı tarihten itibaren üç ay içinde İdareye başvurabilir.

Sonraki yıllarda 5 inci maddenin birinci fıkrası hükmünde belirlenen tarihlerde başvuru yapılır” hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.