Tarih : 01.08.2024
Sayı : BBDAS/2024-107
Konu : Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesinde Bazı Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapıldı
Belirlenen usul ve esaslar, 1/1/2024 ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde (01/08/2024) yürürlüğe girecektir.
- 1- “Türkiye Denetim Standartları (TDS)” Tanımına “Sürdürülebilirlik Denetimi” İfadesi Dahil Edilmiştir:
16/01/2023 tarihli ve 32075 sayılı 1’inci mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “Türkiye Denetim Standartları (TDS)” tanımına “Sürdürülebilirlik Denetimi” de eklenilerek, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
“d) Türkiye Denetim Standartları (TDS): 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca yürürlüğe konan, bilgi sistemleri ile sürdürülebilirlik denetimi dahil olmak üzere, bağımsız denetim alanında uluslararası standartlara uyumlu eğitim, etik, kalite yönetim ve denetim standartları ile bu alana ilişkin diğer düzenlemeleri,”
- 2- Örnek Bir Şirket İçin İlgili Hesap Dönemleri İtibarıyla Ölçütlerin Eşik Değerlerinin Sağlanması ve Denetime Tabi Olma Durumuna İlişkin Tablo Güncellenmiştir:
6 Nisan 2024 tarih 32512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5 Nisan 2024 tarih 8313 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, bağımsız denetime tabi şirketlerin belirlenmesinde esas alınan eşik değerler artırılmıştı.
Buna paralel olarak, 16/01/2023 tarihli ve 32075 sayılı 1’inci mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Ölçütler” başlıklı 5’inci maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilerek, tablo güncellenmiştir.
“(6) Dördüncü fıkra kapsamında yer alan örnek bir şirket için ilgili hesap dönemleri itibarıyla ölçütlerin eşik değerlerinin sağlanması ve denetime tabi olma durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
|
Hesap Dönemleri
|
Aktif Toplamı 150 Milyon TL Veya Üzeri midir?
|
Yıllık Net Satış Hasılatı 300 Milyon TL Veya Üzeri midir?
|
Çalışan Sayısı 150 Veya Üzeri midir?
|
Kriterlerden En Az İkisini Sağlıyor mu?
|
Bağımsız Denetime Tabi midir?
|
|
1/1-31/12 20X2
|
EVET
|
HAYIR
|
HAYIR
|
SAĞLAMIYOR
|
REFERANS YIL
|
|
1/1-31/12 20X3
|
EVET
|
EVET
|
HAYIR
|
SAĞLIYOR
|
REFERANS YIL
|
|
1/1-31/12 20X4
|
EVET
|
HAYIR
|
EVET
|
SAĞLIYOR
|
TABİ DEĞİL
|
|
1/1-31/12 20X5
|
EVET
|
EVET
|
HAYIR
|
SAĞLIYOR
|
TABİ
|
- 3- Örnek Bir Şirket İçin Denetim Kapsamından Çıkmaya İlişkin Tablo Güncellenmiştir:
6 Nisan 2024 tarih 32512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5 Nisan 2024 tarih 8313 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, bağımsız denetime tabi şirketlerin belirlenmesinde esas alınan eşik değerler artırılmıştı.
Buna paralel olarak, 16/01/2023 tarihli ve 32075 sayılı 1’inci mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Denetim Kapsamından Cıkma” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilerek, tablo güncellenmiştir.
“(1) Eşik değerleri aştığı için denetime tabi olan şirketler, tek başına veya bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte, 5’inci maddede belirtilen ölçütlerden en az ikisine ait eşik değerlerin iki hesap döneminde art arda altında kalması durumunda, müteakip hesap döneminden itibaren denetim kapsamından çıkar. Birbirini takip eden hesap dönemlerinde eşik değerlerin altında kalınan iki ölçütün aynı olması şart değildir. Aşağıdaki tabloda, 5’inci maddesin dördüncü fıkrası kapsamında ilgili hesap dönemleri itibarıyla ölçütlerin eşik değerlerini sağlayarak denetime tabi olan ancak sonraki dönemlerde ölçütlerin eşik değerlerini sağlamadığı için denetim kapsamından çıkan bir şirkete ilişkin örnek bir durum gösterilmiştir.
Not: 31/12/20x4 tarihinde sona eren hesap döneminde ölçütlerden en az ikisinin eşik değerlerinin %20 veya daha fazla oranda altında kalınmadığı varsayılmıştır.
|
Hesap Dönemleri
|
Aktif Toplamı 150 Milyon TL Veya Üzeri midir?
|
Yıllık Net Satış Hasılatı 300 Milyon TL Veya Üzeri midir?
|
Çalışan Sayısı 150 Veya Üzeri midir?
|
Kriterlerden En Az İkisini Sağlıyor mu?
|
Bağımsız Denetime Tabi midir?
|
|
1/1-31/12 20X2
|
EVET
|
HAYIR
|
EVET
|
SAĞLIYOR
|
REFERANS YIL
|
|
1/1-31/12 20X3
|
EVET
|
EVET
|
HAYIR
|
SAĞLIYOR
|
REFERANS YIL
|
|
1/1-31/12 20X4
|
EVET
|
HAYIR
|
HAYIR
|
SAĞLAMIYOR
|
TABİ
|
|
1/1-31/12 20X5
|
HAYIR
|
HAYIR
|
EVET
|
SAĞLAMIYOR
|
TABİ
|
|
1/1-31/12 20X6
|
EVET
|
HAYIR
|
EVET
|
SAĞLIYOR
|
TABİ DEĞİL
|
- 4- 2018 İla 2022 Yılları İçin Denetime Tabi Olma Veya Denetim Kapsamından Çıkma Konusunda Esas Alınacak Eşik Değerler Belirlenmiştir:
6 Nisan 2024 tarih 32512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5 Nisan 2024 tarih 8313 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, bağımsız denetime tabi şirketlerin belirlenmesinde esas alınan eşik değerler artırılmıştı.
Buna paralel olarak, 16/01/2023 tarihli ve 32075 sayılı 1’inci mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Geçici 1’inci maddesi” aşağıdaki şekilde değiştirilerek, 2018 ila 2022 yılları için denetime tabi olma veya denetim kapsamından çıkma konusunda esas alınacak eşik değerler belirlenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE-1- (1) 2018 ila 2022 yılları için denetime tabi olma veya denetim kapsamından çıkma hususlarında, 26/5/2018 tarihli ve 30432 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2018/11597 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı’nda belirlenen eşik değerler esas alınır.”
|
HESAPLAR
|
2018 – 2022 YILLARINDA ESAS ALINACAK EŞİK DEĞERLER
|
|
Aktif Toplamı (TL)
|
35.000.000
|
|
Yıllık Net Satış Toplamı(TL)
|
70.000.000
|
|
Çalışan Sayısı
|
175
|
- 5- 2023 Yılı İçin Denetime Tabi Olma Veya Denetim Kapsamından Çıkma Konusunda Esas Alınacak Eşik Değerler Belirlenmiştir:
6 Nisan 2024 tarih 32512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5 Nisan 2024 tarih 8313 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, bağımsız denetime tabi şirketlerin belirlenmesinde esas alınan eşik değerler artırılmıştı.
Buna paralel olarak, 16/01/2023 tarihli ve 32075 sayılı 1’inci mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Geçici 2’inci madde” eklenerek, 2023 için denetime tabi olma veya denetim kapsamından çıkma konusunda esas alınacak eşik değerler belirlenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE-2-(1) 2023 yılı için denetime tabi olma veya denetim kapsamından çıkma hususlarında, 30/11/2022 tarihli ve 32029 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6434 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararında belirlenen eşik değerler dikkate alınır.”
|
Hesaplar
|
2023 YILI İÇİN ESAS ALINACAK EŞİK DEĞERLER
|
|
Aktif Toplamı (TL)
|
75.000.000
|
|
Yıllık Net Satış Toplamı(TL)
|
150.000.000
|
|
Çalışan Sayısı
|
150
|
- 6- 2024 Yılında Denetim Kapsamında Olunup Olunmadığının Belirlenmesinde, 2022 Yılı İçin Enflasyon Etkisine Göre Düzeltilmemiş Finansal Tabloların Esas Alınacağı Belirleniyor:
“GEÇİCİ MADDE-3-(1) 11’ inci madde uyarınca 2024 yılında denetim kapsamında olunup olunmadığının belirlenmesinde, 2022 yılı için enflasyon etkisine göre düzeltilmemiş finansal tablolar esas alınır.”
- 7- Yapılan Son Değişikliklere Göre Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketler İçin Hesaplama Aracına (KGK-SİHA) Üzerinden Sorgulama Yapılacak Şekilde Erişime Açılmıştır:
Bilindiği üzere, hangi şirketlerin bağımsız denetime tabi olacağı 6434 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı (Karar) ile belirlenmiştir. Karar’da belirlenen ölçütler çerçevesinde hesaplamaların nasıl yapılacağı ise Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul ve Esaslar’da (Usul ve Esaslar) açıklanmıştır.
Bağımsız denetime tabi olup olmadığını hesaplama ve belirleme sorumluluğu asıl olarak şirketin kendisine aittir. Bu kapsamda şirketler, Karar’da belirtilen ölçütler çerçevesinde kendisine ve varsa bağlı ortaklık ve iştiraklerine ait veriler üzerinden Usul ve Esaslar’da yer alan açıklamalar çerçevesinde hesaplamaları yaparak bağımsız denetime tabi olup olmadığını belirlemek zorundadır.
Bu kapsamda, halihazırda bağımsız denetime tabi olmayan şirketlere, denetime tabi olunup olunmadığının belirlenmesinde rehberlik sağlamak, bu konuda kaliteli ve hızlı bir hizmet sunarak oluşması muhtemel kaynak ve zaman kaybını gidermek ve hesaplamanın yapılmasında yeknesaklığı sağlayarak yaşanması muhtemel tereddütleri gidermek amacıyla Kurumumuz tarafından Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketler İçin Hesaplama Aracı (KGK-SİHA) oluşturulmuş ve 7/10/2022 tarihinde Kurumumuz internet sitesi üzerinden kullanıma açılmıştır.
06/04/2024 tarihli ve 32512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararıyla, 6434 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı’nda, gerek denetime tabi olmada esas alınan ölçütler gerekse Karar’a Ekli Listeler kapsamında önemli değişiklikler yapılmış olup söz konusu değişiklikler şirketlerin 1/1/2024 ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Karar’da yapılan söz konusu değişiklikler çerçevesinde KGK-SİHA’da;
- 2018-2022 İçin Hesaplama,
- 2023 Dönemi İçin Hesaplama,
- 2024 Ve Sonraki Dönemler İçin Hesaplama
Modüllerinde ayrı ayrı sorgulama yapılabilmesine yönelik gerekli güncellemeler yapılmış ve aşağıda yer alan bağlantı adresi üzerinden kullanıma açılmıştır.
* Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Hesaplama Aracı Üzerinden (KGK-SİHA) Sorgulama Yapabilmek TIKLAYINIZ.
* 6 Nisan 2024 Tarih 32512 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan 8313 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararına Göre Belirlenen Eşik Değerlere İlişkin 17 Nisan 2024 Tarih 2024/56 Sayılı Sirkülerimize Uluşmak İçin TIKLAYINIZ.
Saygılarımızla.
BOĞAZİÇİ BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.
(!) Sirkülerimizde yer verilen açıklamalar sadece bilgilendirme amaçlı olup, vergiyi doğuran olay ve diğer yükümlülüklerin özelliğine göre farklılıklar oluşabileceğinden tereddüt edilen hususlarda konusunda uzman bir danışmandan veya yetkili kurumlardan görüş alınması gerekmekte olup, sadece sirkülerimiz esas alınarak yapılacak işlemler sonucunda doğabilecek zararlardan yazar veya müşavirliğimiz sorumlu tutulamaz.
440 kişi tarafından görüntülenmiştir.
