Tarih : 24.05.2021
Sayı : BBDAS/2021-93
Konu : Bazı Alacakların Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi
1- Kanun Teklifinin Kapsamı:
30.04.2021 tarihi itibariyle kesinleşmiş borçlar ile beyana dayalı vergilerde bu tarihe kadar verilen beyannameleri kapsayan düzenlemenin yasalaşması halinde, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvuru süresi öngörülmekte olup, 15 maddeden oluşan kanun teklifi aşağıda belirtilen ana başlıkları kapsamaktadır.
Teklifin; meclis alt komisyonunda ve genel kurulda görüşülmesi sırasında bazı ilaveler ve değişikliklerin yapılması muhtemeldir.
Ayrıca kanun teklifinin yasalaşması halinde; uygulamaya ilişkin usul ve esaslar ilgili kurumlar tarafından çıkarılacak tebliğlerle belirlenecektir.
- Kesinleşmiş borçlara yeniden yapılandırma imkanı,
- Kesinleşmemiş ve dava safhasında olan tarhiyatlara yapılandırma imkanı,
- İnceleme ve takdir safhasında olan tarhiyatlara yapılandırma imkanı,
- Matrah artırımı imkanı,
- İşletme kayıtlarının düzeltilmesi ve stok affı imkanı,
- İşletmede kayıtlı gayrimenkullere ve ATİK’lere yeniden değerleme imkanı,
- Kredi, senet ve çek borçlarını ödeyemeyenlere, belirli şartlar ile sicil affı imkanı,
Sağlanacak olup, Kanun Teklifinin kapsadığı düzenlemeler aşağıda başlıklar halinde özetlenmiştir.
2- Kesinleşmiş Borçların Yapılandırılması:
- 30 Nisan 2021 tarihi itibariyle kesinleşmiş borçlar ile beyana dayalı vergilerde bu tarihe kadar verilen beyannamelere ilişkin borçlar için 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvurulması halinde taksitlendirme yapılabilecek,
- Gecikme zammı yerine YI-UFE katsayısıyla faiz hesaplanacak ve borçluya 6, 9, 12 ve 18 taksit şeklinde ve ikişer ayda bir ödemeli seçecek sunulacak olup, ilk taksit ödemeleri, Eylül 2021 ayı sonuna kadar yapılacak,
- İlk 2 taksitin süresinde ödenmesi şartıyla, bir takvim yılında 2 taksit ödememe yani taksit atlatma hakkı bulunmakta olup, bu durumda yapılandırma bozulmayacak,
- Aksi halde yapılandırma ihlal edilmiş sayılacak, ödenen tutarlar yapılandırma öncesi borç tutarına mahsup edilecek,
- Peşin ödemeyi tercih eden borçlulara hesaplanan ÜFE tutarından da yüzde 90, ilk 2 taksit ödeme süresi içinde borcunu tamamen ödeyen borçlulara ise ÜFE'de yüzde 50 oranında indirim uygulanacak,
- SGK prim borçlarının yanında; SGK'nın iş kazası, meslek hastalıkları gibi sebeplerle işverene rücu edilen alacakları ve emekli aylıklarından yersiz ödenenlerden kaynaklı alacakları, Tarım Bağ-Kur'lularının prim borçlarına karşılık sattıkları ürün bedellerinden kesinti yapılmak suretiyle SGK'ya ödenmesi gereken prim alacakları ile Belediyelere olan borçlar da yapılandırılacak.
3- Kesinleşmemiş Ve Dava Safhasında Olan Borçlarının Yapılandırılması:
- Dava açma süresi geçmemiş ya da dava safhasında olan vergi/ceza tarhiyatları ile idari yaptırım kararları ve ecrimisil alacakları,
- Kanunun yayımı tarihinde önce pişmanlık talebiyle verilen beyannameler için ödemenin aksatılması ya da kendiliğinden verilen beyannameler için kesilen ve kanunun yayımı tarihi itibariyle dava açma süresi geçmemiş tarhiyatlar,
- Uzlaşma safhasında olan tarhiyatlar,
Aşağıdaki şekilde yapılandırılacaktır;
- Kanunun yayımlanacağı tarih itibariyle; tebliğ edilmiş ancak henüz dava açma süresi geçmemiş, ya da dava safhasında olan vergi/ceza tarhiyatlarında, vergilerin %50’si ile hesaplanacak Yİ-ÜFE alınır, vergi aslının kalan %50’si ile zam, faiz ve asla bağlı kesilen cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilir,
- Kanunun yayımlanacağı tarih itibariyle; durumuna göre istinaf ve temyiz süreleri geçmemiş, ya da temyiz veya istinafa başvurulmuş tarhiyatlarda esas alınacak borç tutarının tespitinde kanunun yayımından önceki safhadaki tutar esas alınır,
- Verilmiş en son kararın terkine ilişkin olması halinde; ilk tarhiyata esas vergi aslının %10’u ile Yİ-ÜFE nin ödenmesi halinde kalan kısım ile zam, faiz veya asla bağlı cezaların tamamının tahsilinden vaz geçilir,
- Verilmiş en son kararın tasdik veya tadilen tasdik olması durumunda; tasdik edilen vergilerin tamamı ile terkin edilen vergilerin %10’unun Yİ-ÜFE birlikte ödenmesi halinde, kalan vergi asılları ile zam ve faizler ile asla bağlı kesilen cezaların tamamının tahsilinden vaz geçilir.
4- İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Olan Borçların Yapılandırılması:
- Kanunun yayımı tarihi itibariyle incelemeye başlanılan ya da takdir komisyonuna sevk edilmiş olan, İnceleme ve Takdir Komisyonu safhasında olan tarhiyatlar,
- Matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla, düzenlemenin yayımı tarihinden önce başlayan ancak tamamlanamamış bulunan vergi incelemeleri, takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam edilecek,
- Bu işlemler sonucunda düzenlenen ve yasanın yayım tarihinden sonra tebliğ edilen ihbarnameler üzerine mükellefler bu madde hükmünden yararlanmak için 30 gün içinde vergi dairelerine başvurabilecektir.
- Bu durumda da, tarh edilen verginin yüzde 50'si ile bu tutara hesaplanan gecikme faizi yerine kanunun yayımı tarihine kadar hesaplanacak Yİ-ÜFE tutarı ve Kanunun yayımı tarihinden sonra ihbarnamenin tebliği üzerine dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizi tutarının öngörülen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, kalan yüzde 50 vergi aslı ile bu vergilere uygulanan gecikme faizi ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
5- Matrah Artırımı:
GELİR VERGİSİ/KURUMLAR VERGİSİ VE KDV MATRAH ARTIRIMI TABLOSU
YIL
|
KDV MATRAH ARTIRIMI ORANI (%) (***)
|
GV/KV MATRAH ARTIRIM ORANI (%)
|
ASGARİ ARTIRILACAK (GV/KV) MATRAH TUTARLARI (**)
|
|
|
ASGARİ MATRAH/VERGİ
|
KURUMLAR İÇİN
|
BİLANÇO VE SMK İÇİN
|
İŞLETME ESASINA GÖRE
|
BASİT USUL
|
SADECE GMSİ (*)
|
DİĞER GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ
|
|
2016
|
3
|
30
|
Matrah
|
94.000
|
47.000
|
31.900
|
4.700
|
9.400
|
31.900
|
|
Vergi
|
18.800
|
7.050
|
4.785
|
705
|
1.410
|
4.785
|
|
2017
|
3
|
30
|
Matrah
|
99.600
|
49.800
|
33.200
|
4.980
|
9.960
|
33.200
|
|
Vergi
|
19.920
|
7.470
|
4.980
|
747
|
1.494
|
4.980
|
|
2018
|
2,5
|
25
|
Matrah
|
105.800
|
52.900
|
35.250
|
5.290
|
10.580
|
35.250
|
|
Vergi
|
21.160
|
7.935
|
5.288
|
794
|
1.587
|
5.288
|
|
2019
|
2
|
20
|
Matrah
|
112.400
|
56.200
|
37.500
|
5.620
|
11.240
|
37.500
|
|
Vergi
|
22.480
|
8.430
|
5.625
|
843
|
1.686
|
5.625
|
|
2020
|
2
|
20
|
Matrah
|
127.500
|
63.700
|
42.500
|
6.370
|
12.740
|
42.500
|
|
Vergi
|
25.500
|
9.555
|
6.375
|
956
|
1.911
|
6.375
|
|
(*) GMSİ Nedeniyle GVK 21. Maddesinde Yer Alan İstisna Hükümleri Uygulanmayacaktır.
|
|
(**) Artırılacak Matrahlar Üzerinde Kurumlarda %20, Gerçek Kişilerde %15 Gelir Vergisi Hesaplanır.
(***) Yıllık KDV Matrahları Üzerinden İlgili Yıla Ait Oran Uygulanarak KDV Hesaplanır.
|
|
- Matrah artımımı ile geçmiş dönemlere ait olası vergi risklerinin giderilmesi imkanı sağlanıyor,
- Matrah artırımı, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyanları için; vergi artırımı ise KDV ve stopaj gelir/kurumlar vergisi beyanları için getirilmesi planlanmaktadır,
- 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yılları için yıllık gelir ve kurumlar vergisi ile KDV ve gelir/kurum stopaj beyanları için matrah ve vergi artırımı yapılabilecek,
- Stopaj gelir/ kurumlar vergisi beyanlarında ise, 2016 yılı için yüzde 5, 2017 yılı için yüzde 5, 2018 yılı için yüzde 2, 2019 yılı için yüzde 3, 2020 yılı için yüzde 3 vergi artırımı yapılması gerekiyor,
- Matrah ve vergi artırımında bulunmak isteyenler 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvuruda bulunabilecekler, ilk taksiti Eylül 2021 ayı sonuna kadar olmak üzere ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödeyebilecekler,
- Matrah ve vergi artırımında bulunanlar, bu vergileri, öngörülen süre ve şekilde ödememeleri halinde artırım hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedecekler,
- Artırım yapılan yıllara ilişkin devreden zararlarının yüzde 50'si sonraki yıllarda kurum kazancından indirilemeyecek,
- Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu fiiller nedeniyle incelemesi devam edenler ile terör suçundan hüküm giyenler, haklarında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulu'nca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen FETÖ gibi yapılara üyeliği veya iltisakı bulunanlar matrah ve vergi artırımından yararlanamayacaklar.
6- İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi ve Stok Affı:
a)- İşletmede Fiilen Mevcut Olduğu Halde Muhasebe Kayıtlarında Yer Almayan Demirbaş ve Emtiaların Durumu:
- Gelir ve Kurumlar vergisi mükellefleri, işletmede mevcut olduğu halde işletmenin muhasebe kayıtlarında yer almayan yani kayıt dışı kalmış emtia, makine ve teçhizat, demirbaşların 31 Ağustos 2021 tarihine kadar bildirilmesi halinde, işletme kayıtlarına alınmasına imkân verilecek,
- Bunların stok affı kapsamında kayıtlara alınabilmesi için ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyan süresi içinde KDV’si ödenerek kayıtlara alınması sağlanacak olup, bunlar için amortisman ayrılamayacak,
- Makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtia genel orana yani yüzde 18 tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden yüzde 10 oranı; indirimli orana yüzde 1, 8'e tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden tabi oldukları oranın yarısı esas alınmak suretiyle hesaplanacak KDV’lerin ödenmesi gerekecek,
- Makine, teçhizat ve demirbaşlar için ödenecek vergi indirim konusu yapılamayacak olup, emtialar üzerinden ödenecek vergilen genel esaslara göre indirilecektir.
b)- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Fiilen Olmayan Demirbaş ve Emtiaların Durumu;
- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede fiilen yer almayan makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların 31.08.2021 tarihine kadar emtialar bakımından aynı türden emtialar için cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kar oranını, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşlarınca tespit edilecek rayiç bedellerine dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlara intikal ettirilebilecek,
- Bu hükme göre ödenmesi gereken KDV’nin ilk taksiti beyan süresi içinde, kalan taksitler beyan verme süresini takip eden 2’inci ve 4’üncü ayda olmak üzere 3 taksitte ödenmesi gerekecektir.
c)- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Bulunmayan Kasa Mevcudu Ortaklardan Alacakların Durumu:
- Bilanço esasını göre defter tutan kurum mükellefleri 31.12.2020 tarihi itibariyle düzenledikleri bilançolarda görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile işletmenin esas faaliyet konuları dışında işlemleri nedeniyle ortaklardan alacaklar ile ortaklara borçlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini 31.08.2021 tarihine kadar vergi dairelerine beyan ederek,
- Beyan edilecek tutar üzerinden hesaplanacak %5 verginin beyan süresi içinde ödenmesi kaydıyla kayıtlarını düzeltebileceklerdir.
7- Aktife Kayıtlı Gayrimenkul ve ATİK’lerin Yeniden Değerlenmesi:
213 sayılı VUK’nin Geçici 31’inci maddesine eklenilmesi planlanan 7’inci fıkra ile,
- Aktife kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini (sat- kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmaz ve iktisadi kıymetler hariç) 31.12.2021 tarihine kadar belirlenen kapsam, şart ve hükümlere uymak şartıyla yeniden değerlemeye tabi tutabilirler,
- Yapılacak yeniden değerleme sonrasında bulunacak değer artışı tutarının pasifte özel bir fon hesabında tutulması ve bu tutar üzerinden hesaplanacak %2 verginin, yeniden değerlemenin yapıldığı tarihi izleyen ayın sonuna kadar bir beyanname ile gelir/kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine beyan edilmesi gerekecektir,
- İlk taksit beyanname verme süresi içinde olmak üzere, kalan taksitler izleyen 2’inci ve 4’üncü aylarda olmak üzere, 3 eşit taksitte ödenir.
8- Kredi, Senet ve Çek Borçlarını Ödeyemeyenlere Belirli Şartlarla Sicil Affı Getiriliyor:
5834 sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkındaki Kanun’a Geçici 3’üncü madde eklenilmesi planlanarak;
- Anapara ve taksit ödeme tarihi 20.05.2021 tarihinden önce olup da; kullandığı nakdi veya gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek veya tüzel kişilerin, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek kişilerin kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarına ilişkin 5411 sayılı Kanun’un Ek 1’inci maddesi hükmü uyarınca kurulan Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, söz konusu borçların ödenmesi gereken kısmının 31.12.2021 tarihine kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmaz.
- Kredi ve finansal kuruluşların bu kapsamdaki mevcut kredileri yeniden yapılandırması veya yeni kredi vermesi durumu, hukuki ve cezai sorumluluk doğurmayacağına dair hüküm eklenilmektedir.
Saygılarımızla.
BOĞAZİÇİ BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.
(!) Sirkülerimizde yer verilen açıklamalar sadece bilgilendirme amaçlı olup, vergiyi doğuran olay ve diğer yükümlülüklerin özelliğine göre farklılıklar oluşabileceğinden tereddüt edilen hususlarda konusunda uzman bir danışmandan veya yetkili kurumlardan görüş alınması gerekmekte olup, sadece sirkülerimiz esas alınarak yapılacak işlemler sonucunda doğabilecek zararlardan yazar veya müşavirliğimiz sorumlu tutulamaz.
1234 kişi tarafından görüntülenmiştir.