Bilindiği gibi; 6 Mart 2025 tarih 32833 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2025-32/72)” ile yapılan değişikliklere göre; değişikliğin yürürlüğe girdiği 6/3/2025 tarihinden itibaren yapılacak,

 

- Taşıt Satış/Kiralama Sözleşmeleri” dışında kalan menkul satışlarında dövizle ödeme serbest hale getirilmişti.

 

Söz konusu tebliğ değişikliği, sözleşme ve fatura düzenleme tarihine hiç girmeden, değişikliğin yürürlük tarihi olan 6/3/2025 tarihinden itibaren yapılacak menkul satışlarına ilişkin ödemelerin döviz olarak yapılabileceğine düzenlemekte ise de, uygulamada, bu tarihten önce düzenlenen sözleşme / fatura bedellerinin dövizle ödenemeyeceği yönünde görüş farklılıkları oluşmuştur.

 

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü’nün internet adresi (https://www.hmb.gov.tr/duyuru/finansal-piyasalar-ve-kambiyo-genel-mudurlugunden-duyuru) üzerinden yapılan 7/3/2025 tarihli duyuru aşağıdaki gibi olup;

 

- Söz konusu düzenlemenin ödemesi henüz yapılmamış menkul satış sözleşmelerini/faturaları kapsamakta olduğu, bu çerçevede ödemeler tarafların mutabık kalması halinde Türk lirası veya döviz cinsinden yapılabileceği net olarak ifade edilmektedir.

 

Söz konusu duyuru aşağıdaki gibidir: 

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar’da 13.09.2018 tarihinde yapılan değişiklikle, Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri belirli sözleşme türlerinde sözleşme bedelinin ve diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenemeyeceği hüküm altına alınmış olup, 32 sayılı Karara İlişkin 2008-32/34 sayılı Tebliğ’de bu hükmün istisnaları düzenlenmiştir.

 

Bu doğrultuda, 2008-32/34 sayılı Tebliğ’de 19.04.2022 tarihinde yapılan değişiklikle menkul satış sözleşmelerinden kaynaklı ödeme yükümlüklerinin Türk parası cinsinden kabul edilmesi ve yerine getirilmesi zorunlu kılınmıştı. Yapılan düzenleme sonrası menkul satış sözleşmeleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak akdedilebilmekte iken sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin tarafların anlaştığı bir döviz kuru üzerinden Türk lirasına dönüştürülerek yerine getirilmesine ve kabul edilmesine başlanmıştı.

 

Anılan değişiklik sonrasında Bakanlığımızca uygulamanın işleyişi ve piyasaya etkileri izlenmiş olup, başta ihracatçılar olmak üzere döviz geliri elde eden firmalarımızın yurt içi ticaretlerindeki ödemelerini Türk lirası ile yerine getirmesi kaynaklı ilave döviz alım satım maliyetlerinin oluştuğu ve kurdaki olası yükseliş beklentileri nedeniyle fiyatlama davranışlarında görülen bozulmaların enflasyonist baskılara neden olduğu gözlemlenmiştir.

 

Bu kapsamda, mezkûr Tebliğ’de menkul satış sözleşmeleri için 2022 yılında getirilen Türk lirası ödeme zorunluluğu döviz piyasasında sağlanan dengelenme, Türk lirasına yönelik artan güven ortamı ile makroekonomik politikada yürütülen sadeleşme süreci çerçevesinde 06.03.2025 tarihinde kaldırılmıştır. Bu kapsamda; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yerine getirilmesi mümkün kılınmıştır.

 

Bahse konu değişiklik ile özellikle dış ticaret işlemleri bulunan firmaların döviz alım satımı sonucunda oluşan maliyetlerinin giderilmesi, ticari hayattaki işleyişin rahatlatılması ve ekonomideki enflasyonist etkilerin azaltılması hedeflenmiştir.

 

Diğer yandan, 2008-32/34 sayılı Tebliğ’de gayrimenkul kiralama, gayrimenkul satış, iş, hizmet, eser ve finansal kiralama sözleşmelerinin, belirlenen istisna-i haller dışında döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak akdedilmesi yasak olup, anılan hükümler geçerliliğini korumaktadır. Bir başka ifadeyle, 06.03.2025 tarihli değişiklik yalnızca menkul satış sözleşmelerine yönelik bir düzenleme getirmektedir.

 

Kamuoyuna duyurulur.