Tarih : 07.01.2025
Sayı : BBDAS/2025-10
Konu : Çalışanlara Yemek Parası Veya Yemek Kartı/Kuponu Şeklinde Yapılan Ödemelerde Uygulanan SGK Prim İstisna Tutarı Belirlendi
Bilindiği gibi; 2 Aralık 2024 tarih 32740 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile;
- 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren uygulanmak üzere,
- Sigortalıya işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda,
- Sigortalıya yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerin,
- Nakit olarak ya da yemek hizmetinin alınması dışında kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla sağlanması halinde,
- Fiilen çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin,
- Kurum Yönetim Kurulunca belirlenen tutarın fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarı aşmayan kısmının,
SGK Prim matrahının hesabında dikkate alınmayacağı (istisna edileceği) yönünde düzenleme yapılmıştı.
- 1- 2025 Yılı Yemek Bedelinin Prime Esas Kazançtan İstisna Edilebilecek Günlük Yemek Bedeli Tatarı Belirlenmiştir:
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 31.12.2024 tarih E-24010506-010.06.01-109163972 sayılı 2024/17 Genelge ile;
* Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu tarafından alınan 5/12/2024 tarihli ve 2024/509 sayılı Karar ile 1/1/ 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yemek bedelinin prime esas kazançtan istisna edilecek günlük tutarı 158,00 TL olarak belirlenmiştir.
Bu durumda, 1/1/2025 tarihinden itibaren (2025 yılı Ocak ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren) yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Günlük İstisna Tutarı = 158,00 TL
Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı x 158,00 TL (Günlük İstisna Tutarı) = Aylık İstisna Tutarı, Ödenen Yemek Bedeli – İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli, Formülüyle hesaplanacaktır.
Asgari Ücret Yönetmeliğinin “İşverenin Sorumluluğu” başlıklı 12 nci maddesinde yer alan “İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz” hükmü gereğince yemek bedelinin asgari ücrete ilave olarak verilmesi gerekmektedir.
Buna göre brüt asgari ücretin (prime esas kazanç alt sınırı) içerisine yemek bedeli tutarının dâhil edilmesi mümkün olmayacaktır.
- 2- Sigortalılara İşyerinde veya İşyerinin Müştemilatında Yemek Verilmesi Halinde Uygulama:
İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında kendi imkanlarıyla yemek verilmesi amacıyla işverenler tarafından sigortalılara sağlanan bu menfaat sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Örnek 1: İşveren (A)’nın çalıştırdığı sigortalılara işyerinde bulunan mutfağını ve yemekhanesini kullanmak suretiyle yemek vermesi halinde yemek için yapılan giderler prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Yemeğin işyerinde veya işyeri dışında yapıldığına bakılmaksızın işverenlerin üçüncü şahıslarla anlaşarak yemek hizmetini kendi işyerinde veya müştemilatında sunması halinde üçüncü şahıslara fatura karşılığı yapılan ödemeler de prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Örnek 2: A işvereni B lokantası ile kendi işyerinde veya müştemilatında işçilerine öğle yemeği verilmesi için anlaşmıştır. Bu durumda fatura karşılığı B lokantasına yapılan ödemelerin tamamı sigortalıların prime esas kazancına dahil edilmeyecektir.
- 3- İşverenlerce Sigortalılar İçin Üçüncü Kişilere Nakden Yapılan Yemek Ödemelerinde Uygulama:
İşverenlerce sigortalılara yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatin üçüncü kişilere ait restoran ve bunun gibi yerlerde sağlanması halinde ödenen yemek bedelinin tamamı sigortalıların prime esas kazancına dahil edilmeyecektir.
Örnek 3: A işvereni çalıştırdığı sigortalıları için B lokantasından yemek hizmeti almak için anlaşmıştır. Bu durumda B lokantasından yemek hizmeti alan sigortalılar için yemek bedeli adı altında yapılan ödemeler prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
- 4- İşverenlerce Sigortalılara Nakit Olarak Verilen Yemek Bedelinde Uygulama:
İşverenlerce sigortalılara yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Örnek 4: A sigortalısına 2025/Ocak ayında 5.000 TL tutarında yemek bedeli ödenmiştir. Sigortalının ilgili ayda 22 gün fiilen çalıştığı göz önüne alındığında yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Günlük İstisna Tutarı = 158,00 TL
158,00 TL x 22 Gün = 3.476,00 TL (Aylık İstisna Tutarı)
5.000,00 TL – 3.476,00 TL = 1.524,00 TL (Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli) Olarak hesaplanacaktır.
Aynı işyerinde çalışan bazı sigortalılara işyerinde veya müştemilatında yemek verilmesi ve bazı sigortalılara da nakden ödeme yapılması halinde, nakden ödeme yapılan sigortalılara yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Örnek 5: A işvereni tarafından işyerindeki 20 sigortalıya işyerinde yemek verilmesi ve kalan 30 sigortalıya yemek bedeli altında günlük 250,00 TL ödeme yapılması halinde, nakden ödeme yapılan 30 sigortalıya yemek bedeli adı altında ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecek ancak bu tutarı aşan kısmı sigorta primine tâbi olacaktır.
- 5- Yemek Bedelinin Yemek Kuponu, Yemek Kartı, Yemek Çeki vb. Araçlarla Karşılanması Halinde Uygulama:
Danıştay 10 uncu Dairesinin 2023/170 Esas No ve 2024/1853 Karar Nolu kararında;
“Yemek yardımının ayni ya da nakdi olarak tespitinde işçi-işveren ilişkisinin esas alınması gerektiği, bir başka ifadeyle işverenin yemek yardımını işçiye fiilen “yemek vermek” şeklinde sunması halinde, yemeğin işyeri ve müştemilatı içinde ya da dışında verilmesi fark etmeksizin yardımın “ayni yardım” kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, işverenin söz konusu yemek bedelini 3. kişilere nakden ödemesinin de bu durumu değiştirmeyeceği, zira 3. kişilere yapılan ödemenin işçi tarafından başka amaçlarla kullanmasının mümkün olmadığı, bu nedenle işçinin işverene sunduğu emeğin karşılığı olan ücret ya da sair yan ödemeler kapsamında değerlendirilemeyeceği, aynı şekilde işverenin yemek yardımını işçiye yalnızca yemek bedelini ödemede kullanılmak üzere “yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla ödemesi” halinde de, işçinin söz konusu ödeme aracını nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanmasının mümkün olmaması nedeniyle ayni yardımın söz konusu olacağı, bununla birlikte işverenin yemek yardımını işçiye “nakit ya da yemek bedeli ödeme dışında da kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla ödemesi” halinde ayni yardımdan bahsedilemeyeceği ve bu halde yapılan nakdi ödemenin yalnızca davalı Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek kısmının prime esas kazanca tabi tutulmayacağı, bu tutarı aşan kısmının sigorta primine tabi olduğu sonucuna varılmaktadır.”
değerlendirmesinde bulunulmuştur.
Buna göre yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olmaması halinde, yemek kartı/çeki/kuponuna yüklenen tutar prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Örnek 6: İşveren (A)’nın çalıştırdığı sigortalılara 5.000 TL tutarında yemek kartı vermesi ve söz konusu kartın yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olmaması halinde, yemek kartına yüklenen 5.000 TL’lık tutar prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.
Ancak yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olması halinde, günlük 158,00 TL’lik tutar prime esas kazanca tabi tutulmayacak ancak bu tutarı aşan kısım sigorta primine tâbi olacaktır.
Örnek 7: (A) sigortalısına 2025/Ocak ayında 6.000 TL tutarında yemek kartı verilmiştir. Sigortalının ilgili ayda 22 gün fiilen çalıştığı ve verilen kartın yemek yenilmesi haricinde nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olması halinde yemek kartına yüklenen 6.000 TL’den prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Günlük İstisna Tutarı = 158,00 TL
158,00 TL x 22 Gün = 3.476,00 TL (Aylık İstisna Tutarı)
6.000, 00 TL – 3.476,00 TL = 2.524,00 TL (Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli) Olarak hesaplanacaktır.
- 6- Sonuç ve İşverenlerin Sorumluluğu:
Yapılan son değişikliğe göre; işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi durumunda;
- Sigortalıya yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerin nakit olarak verilmesi,
- Yemek hizmetinin alınması dışında kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla yemek hizmetinin sağlanması,
Gibi durumlarda fiilen çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedeli olarak SGK Yönetim Kurulunca 2025 yılı için belirlenen 158 TL tutarın fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunulacak tutarını aşmayan kısmı sigorta priminden istisna edilecek, aşan kısım ise prim matrahına eklenilecektir.
- Yemek hizmetinin alınmasına yönelik verilen ve kullanılan; yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlar sadece yemek hizmeti alımında kullanılması durumunda ise, kart bedelleri ayni yardım olarak değerlendirileceğinden, tamamı prim matrahına dahil edilmeyecektir.
2022/22 sayılı Genelge’nin (2.1.5) bölümünün yürürlüğü halen devam ettiğinden, işverenlerin çalışanlarına yemek hizmetinin alınmasına yönelik verdikleri yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçların münhasıran yemek hizmeti alımında kullanılması halinde prim matrahına dahil edilmeyeceği, aksi halde yemek alımı dışında kullanılması halinde ise yönetmelik değişikliğinde yer alan ve SGK Yönetim Kurulu tarafından belirlenen tutarın (2025 için 158 TL) fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunulacak tutarını aşmayan kısmı için prim istisnası uygulanabileceği hususuna dikkat etmeleri yararlı olacaktır.
Diğer bir ifadeyle; işverenler tarafından çalışanlara verilerek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçların yemek yeme hizmeti dışında da kullanılabilecek olması durumunda, kart bedelinin ayni yardım olarak değerlendirmek yerine yukarıda belirtilen prim istisnası kısıtlamasına tabi tutmaları, aşan kısım üzerinden prim hesaplamaları kendi menfaatlerine olacaktır.
Aksi halde, söz konusu kartların yemek alımı dışında kullanıldığının tespiti halinde, aşağıda yer alan Genelge hükmü kapsamında işverenlerin prim kaybına neden olmalarından dolayı, cezai müeyyidelerle karşılaşmaları kuvvetle muhtemel olabilecektir.
“2.1.5-Yemek bedeline ilişkin diğer hususlar
2.1.5.1-Yemek kartlarına/çeklerine/kuponlarına yüklenen yemek bedellerinin sigorta priminden istisna tutulabilmesi için söz konusu kartların/çeklerin/kuponların yalnızca yemek yenilmesi amacıyla kullanılması gerekmektedir.
Yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelere ilişkin muvazaalı durumların tespit edilmesi halinde Kurumun prim kaybı işverenlerden 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca gecikme zammı ve cezası ile tahsil edilecektir.”
Çalışanlara işyeri veya müştemilatında yemek verilmemesi durumunda yemek için sağlanan menfaatlerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 23/8’inci maddesine göre istisna edilecek tutar ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 97’inci maddesinin 7’inci fıkrasının (a) bendine göre SGK Prim istisnası uygulanabilecek tutarları aşağıdaki tabloda 2024 ve 2025 yılları itibariyle ayrı ayrı yer verilmiştir.
|
İŞYERİ VEYA MÜŞTEMİLATINDA ÇALIŞANLARA YEMEK VERİLMEMESİ DURUMUNDA YEMEK İÇİN ÇALIŞANLARA SAĞLANAN MENFAATLERİN GELİR VERGİSİ VE SGK PRİMİ KARŞISINDAKİ DURUMU
|
|
YEMEK İÇİN ÖDEME ŞEKLİ
|
GVK'NA GÖRE GÜNLÜK İSTİSNA TUTAR (TL)
|
SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİ'NE GÖRE SGK PRİM İSTİSNA TUTAR (TL)
|
|
2024 YILI İÇİN
|
2025 YILI İÇİN
|
2024 YILI İÇİN
|
2025 YILI İÇİN
|
|
NAKİT ÖDEMER
|
170 TL
|
240
|
GÜNLÜK BRÜT ASGARİ ÜCRETİN %23,65’İNİN FİİLEN ÇALIŞILAN GÜN SAYISI İLE ÇARPILMASI SONUCUNDA BULUNACAK TUTAR
|
KURUM YÖNETİM KURULUNCA FİİLEN ÇALIŞILAN GÜNLERE AİT BİR GÜNLÜK YEMEK BEDELİ OLARAK BELİRLENEN 158 TL TUTARININ FİİLEN ÇALIŞILAN GÜN SAYISI İLE ÇARPILMASI SONUCUNDA BULUNULACAK TUTARI
|
|
YEMEK HİZMETİ ALINMASI DIŞINDA KULLANILABİLECEK YEMEK KARTI/ÇEKİ/KUPONU VERİLMESİ
|
170 TL
|
240
|
GÜNLÜK BRÜT ASGARİ ÜCRETİN %23,65’İNİN FİİLEN ÇALIŞILAN GÜN SAYISI İLE ÇARPILMASI SONUCUNDA BULUNACAK TUTAR
|
KURUM YÖNETİM KURULUNCA FİİLEN ÇALIŞILAN GÜNLERE AİT BİR GÜNLÜK YEMEK BEDELİ OLARAK BELİRLENEN 158 TL TUTARININ FİİLEN ÇALIŞILAN GÜN SAYISI İLE ÇARPILMASI SONUCUNDA BULUNULACAK TUTARI
|
|
SADECE YEMEK HİZMETİ ALINMASINI SAĞLAYAN YEMEK KARTI/YEMEK ÇEKİ/YEMEK KUPONU VERİLMESİ
|
170 TL
|
240
|
GÜNLÜK BRÜT ASGARİ ÜCRETİN %23,65’İNİN FİİLEN ÇALIŞILAN GÜN SAYISI İLE ÇARPILMASI SONUCUNDA BULUNACAK TUTAR
|
AYNİ YARDIM KAPSAMINDA OLACAĞINDAN TAMAMI İSTİSNA EDİLECEK
|
Saygılarımızla.
BOĞAZİÇİ BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.
(!) Sirkülerimiz yayımlandığı tarih itibariyle; ilgili olduğu mevzuat düzenlemelerinin duyurulmasına yönelik genel açıklamalar içermektedir. Mevzuat düzenlemeleri karşısında, her olayın kendine has özellikleri ile birlikte değerlendirilerek getireceği yükümlülükler veya sağlayacağı avantajlar titizlikle değerlendirilmelidir. Mevzuat değişiklikleri üzerine yapılabilecek yorum, eleştiri veya tavsiyeler önemli görülen konulara dikkat çekmeye yönelik olup, uygulamada ilgili kurum veya kuruluşların belirlediği usul ve esaslara göre işlem yapılması esastır. Konularında uzman kadrolarımızdan olaya özgü ilave görüş alınmadan, sadece sirkülerimiz esas alınarak yapılacak işlemler sonucunda doğabilecek zarar ve yükümlülüklerden yazar veya müşavirliğimiz sorumlu tutulamaz.
799 kişi tarafından görüntülenmiştir.
