MERKEZ0(212) 433 83 00
ANTALYA0(242) 248 26 06
BURSA0(224) 240 09 07
KAYSERİ0(352) 220 50 40

2018-102-İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi Hakkında İhracat Genelgesi

Tarih                    : 08.11.2018

Sayı                       : 2018-102

Konu                    : İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi Hakkında İhracat Genelgesi

 

04/09/2018 tarih 30525 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin (İhracat Bedelleri Hakkında) 2018-32/48 No.lu Tebliğ ile; 04/09/2018 tarihinden itibaren 6 ay süre ile uygulanmak üzere, ihracat bedellerinin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde Türkiye’ye getirilmesi ve en az %80’inin bir bankaya satılması zorunluluğu getirilmişti. (Konuyla ilgili detaylı açıklamalara 04.09.2018 tarih 2018/81 sayılı sirkülerimizden ulaşılabilecektir.)
 
Bu defa; yukarıda belirtilen Tebliğ’in 12’inci maddesinde yer alan “Bu Tebliğin uygulanmasına yönelik Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar Merkez Bankasınca ilan edilir..” hükmüne dayanılarak, “İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesine İlişkin” usul ve esasların belirlendiği, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından çıkarılan “İhracat Genelgesi”  06.11.2018 tarihinde Kurum’un resmi internet sitesi üzerinden yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.
 

İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesi 

  • 2018-32/48 sayılı Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Tebliğ’in yürürlük süresi boyunca fiili ihracatı gerçekleştirilen işlemlere ilişkin ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçemez. 180 gün azami süre olup bedellerin ithalatçının ödemesini müteakip doğrudan ve gecikmeksizin yurda getirilmesinin esas olduğu,
  • İhracat bedellerinin en az %80’inin bir bankaya satılacağı ve ihracat bedellerini alan bankaca DAB düzenleneceği, 180 günlük süre içerisinde kalınması şartıyla ihracat bedeli dövizlerin yurda getiriliş tarihinden sonraki bir tarihte bankaya satılmasının mümkün olacağı,
  • 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in yayımı tarihinden önce (04.09.2018) fiili ihracatı gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedellerin yurda getirilmesi zorunluluğu kapsamda değerlendirilmeyeceği,
  • İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresinin vade bitiminden itibaren 90 günü geçemeyeceği, öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibrazının zorunlu olduğu,

 İhracat Bedellerinin Tahsil Şekli 

  • İhracat bedelinin satış tarihinin DAB’ın düzenlendiği tarih olduğu,
  • Serbest bölgelere yapılan ihracat işlemlerinin de 2018-32/48 sayılı Tebliğ hükümleri kapsamında olduğu,
  • İran ve Suriye’ye yapılan ihracat işlemleriyle ilgili olarak 2018-32/48 sayılı Tebliğin 3’ünca maddesinin 1’inci fıkrasında yer alan; 180 gün içinde ihracat bedelinin %80’inin bir bankaya satılması zorunluluğunun uygulanmayacağı,
  • İhracat bedellerinin 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 3’ üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen ödeme şekillerine göre tahsil edileceği ve GB’nin 28’ inci hanesine tahsil işleminde kullanılan ödeme şeklinin yazdırılacağı, birden fazla ödeme şeklinin kullanılması durumunda ise kullanılan diğer ödeme şekilleri GB’nin açıklama kısmına yazdırılacağı,
  • İhracat bedellerinin beyan edilen Türk parası veya döviz üzerinden yurda getirilmesi esas olup, bedelin beyan edilenden farklı bir döviz üzerinden getirilmesinin de mümkün olduğu,
  • Türk parası üzerinden yapılan ihracat karşılığında da yurda döviz getirilmesinin mümkün olduğu,
  • İhracat bedelinin yolcu beraberinde efektif olarak yurda getirilmesi halinde gümrük idarelerine beyan edilmesinin zorunlu olduğu,
 Peşin Döviz 
  • Peşin ödeme olarak ihracatçının hesabına transfer edilen ihracat bedellerinin en az %80’i fiili ihraç tarihinden itibaren en geç 180 gün içerisinde bir bankaya satılacağı ve ihracat bedellerini alan bankaca DAB düzenleneceği,
  • Peşin bedel karşılığı ihracatın 24 ay içerisinde yapılmasının zorunlu olduğu,
  • Peşin döviz karşılığında 24 ay içerisinde ihracat yapılmaması veya bu süre içerisinde peşin döviz tutarının tamamının tek seferde iade edilmemesi durumunda bu tutar kambiyo mevzuatı açısından prefinansman kredisi hükümlerine tabi olduğu, peşin bedelin iadesine ilişkin KKDF mevzuatı hükümlerinin saklı olduğu,
  • 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in yayımı tarihinden önce ihracatçıya peşin ödenen bedeller 2018-32/48 sayılı Tebliğ hükümleri kapsamında yer almadığı,
  • Peşin bedeller, gönderenin muvafakatı ile devreden ihracatçı firmanın yazılı beyanının alınması ve devralan tarafından tekrar devredilmemek kaydıyla başka bir ihracatçı firmaya devredilebileceği,
  • Devir işleminin, DAB’ın düzenlendiği veya bedelin döviz tevdiat hesabına transfer edildiği tarihten itibaren peşin bedelin kullanım süresi içinde kısmen veya tamamen sadece bir firmaya yapılabileceği, kısmi devir yapılan işlemlerde aynı firmaya bilahare devir yapılmasının mümkün olduğu,
  • Peşin bedel karşılığı ihracat tutarı olarak GB’nin 22 nci hanesinde kayıtlı toplam fatura bedelinin esas alınacağı,
  • İhracatçılarca kesin satıştan önce "konsinye avansı" olarak alışının yapılması istenen bedellerin alışının peşin bedel olarak yapılacağı,
  • Peşin bedel (ihracat akreditiflerinin peşin ödemeye imkan veren kısımları dâhil) faiz şartıyla gönderilmiş ise peşin bedel karşılığında gelen bedele faiz tutarının ilavesiyle elde edilen tutar kadar ihracat yapılacağı,
  • İhracatçılarca, ödeme şekli “Peşin Ödeme” yazılı olan GB’ler peşin bedele ilişkin DAB’ı düzenleyen bankaya ibraz edileceği,
  • Bankalarca peşin bedel hesabı kapatılırken gerekli kontrol yapılarak DAB'ın firma ve banka nüshasına GB’nin tarih, sayı ve tutarının kaydedileceği,
  • Peşin bedelin alışından önceki bir ihracatın, peşin bedelin taahhüdüne sayılmasının talep edilmesi halinde; peşin bedele ait DAB iptal edilerek taahhüde sayılan GB ile irtibatlı yeni bir DAB düzenlenir ve üzerine ödeme şekli değişikliği sonucu düzenlendiğine ilişkin not konulur. Peşin bedele ilişkin DAB tutarının taahhüde sayılan GB tutarından fazla olması halinde ise kalan tutar kadar da peşin bedelle ilgili yeni bir DAB düzenlenmesi ve iptal edilen DAB'ın yenisine iliştirilmesinin gerektiği,
 Özelliği Olan İhracatlar 
  • Konsinye yoluyla yapılacak ihracatta bedellerin kesin satışı müteakip; uluslararası fuar, sergi ve haftalara bedelli olarak satılmak üzere gönderilen malların bedellerinin ise gönderildikleri fuar, sergi veya haftanın bitimini müteakip 180 gün içinde yurda getirilerek bir bankaya satılmasının zorunlu olduğu,
  • Yurt dışına müteahhit firmalarca yapılacak ihracatın bedelinin 365 gün içinde yurda getirilerek bir bankaya satılmasının zorunlu olduğu,
  • İlgili mevzuat hükümlerine göre yurt dışına geçici ihracı yapılan malların verilen süre veya ek süre içinde yurda getirilmemesi veya bu süreler içerisinde satılması halinde satış bedelinin süre bitiminden veya kesin satış tarihinden itibaren 90 gün içinde yurda getirilerek bir bankaya satılmasının zorunlu olduğu,
  • Yürürlükteki İhracat Rejimi ve Finansal Kiralama (leasing) Mevzuatı çerçevesinde kredili veya kiralama yoluyla yapılan ihracatta, ihracat bedelinin kredili satış veya kiralama sözleşmesinde belirlenen vade tarihlerini izleyen 90 gün içinde yurda getirilerek bankalara satılmasının zorunlu olduğu,

 İhracat Bedelinin Tahsili 

  • Özelliği olan ihracat için ihraç tarihleri ve süreler saklı kalmak kaydıyla, ihraç edilen malın GB’nin 22 nci hanesinde kayıtlı bedelinin yurda getirilerek en az %80’inin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde bir bankaya satılmasının zorunlu olduğu,
  • 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 7’nci maddesinde belirtilen indirimlerin yapılması ve mahsup işlemlerinin gerçekleştirilmesi sonrasında kalan tutarın %80’inin bir bankaya satılmasının zorunlu olduğu,
  • İhracat bedellerinin tahsili, satış sözleşmesinde belirlenen kurallar ve uluslararası ticari uygulamalar çerçevesinde firmaların yazılı beyanına istinaden “Akreditifli Ödeme”, “Vesaik Mukabili Ödeme”, “Mal Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Akreditifli Ödeme”, “Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme”, “BPO (Banka Ödeme Yükümlülüğü)” ve “Peşin Ödeme” şekillerine göre gerçekleştirilebileceği,
  • İhracat bedelleri 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 13 üncü maddesinde belirtilen ödeme hizmeti sağlayıcıları aracılığıyla da yurda getirilebilir. Söz konusu bedellerin ihracat bedeli olarak alışı bankalar tarafından yapılır. İlgililerce ödeme ve elektronik para kuruluşlarına havale olarak gelen ihracat bedelinin, ilgili kuruluştan efektif olarak alınması ya da bir bankaya havale edilmesi halinde bu efektifin/havalenin bir banka tarafından ihracat bedeli olarak alışının 30 gün içerisinde yapılması gerekmektedir. Ayrıca, söz konusu bedellerin alışı bu efektifin/havalenin yurt dışından geldiğine ilişkin aracı ödeme/elektronik para kuruluşu yazısının ibrazı veya alış işlemini yapacak bankaca efektif/havale konusu dövizlerin yurt dışından havale olarak geldiğinin ödeme/elektronik para kuruluşundan yazılı teyidinin alınması kaydıyla yapılabileceği,
  • Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanına yönelik mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla ihracat bedellerinin bankacılık sistemiyle doğrudan ülkemize transferinin mümkün olmadığı Afganistan, Irak ve Libya’ya yapılan ihracat işlemlerinde ihracat bedelinin bankalarca tahsilinin;
  1. İthalatçının Türkiye’deki bankalarda bulunan hesaplarından transferi yoluyla veya
  2. İhracat bedelinin ihracat işlemiyle ilişkisi kurulmak şartıyla üçüncü bir ülkeden bankalar aracılığıyla transferi yoluyla veya
  3. İhracatçının yazılı beyanının yanı sıra işlemin niteliğine göre satış sözleşmesi ya da kesin satış faturası (veya proforma fatura) ile GB ibraz edilmek kaydıyla NBF aranmaksızın efektif olarak

yapılmasının mümkün olduğu,      

  • İhracat bedellerinin bankacılık sistemiyle doğrudan ülkemize transferinin mümkün olmadığı diğer ülkelerin Bakanlıkça belirleneceği,
  • İhracat bedellerinin tahsil süresinin hesaplanmasında;
  1. Sürenin gün olarak belirtildiği hallerde süre hesaplaması, işlemin yapıldığı tarihi takip eden günden başlar ve son günün çalışma saati sonunda biter. Ancak hesaplanan sürenin son günü resmi tatile rastlarsa süre, izleyen ilk iş günü çalışma saati sonunda biteceği,
  2. Sürenin ay olarak belirtildiği hallerde, sürenin bitimi, izleyen ayların işlem tarihindeki gününün çalışma saati sonudur. O ayda işlem tarihine tekabül eden bir gün bulunmuyor ise, sürenin bitimi ayın son günü olduğu,
  • GB bilgilerinin DAB’a eklenmesi suretiyle, birden fazla GB için tek DAB düzenlenmesinin mümkün olduğu,

 Türk Lirası İhracat

  • Peşin bedel ve alıcı firma prefinansmanı dışında ihracat bedelinin Türk lirası olarak tahsil edilebilmesi için satış sözleşmesi, akreditif mektubu veya banka garanti mektubunda bedelin Türk lirası olarak tahsil edileceğinin beyan edilmiş olması veya alıcıya gönderilecek faturanın Türk lirası olarak düzenlenmiş ya da Gümrük Beyannamesinin 22 nci hanesinde Türk Lirası olarak beyan edilmiş olmasının gerektiği,
  • Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne yapılan ihracatta, ihracat bedelinin fatura ya da gümrük beyannamesinde döviz olarak gösterilmiş olsa dahi bedelin Türk lirası olarak tahsil edilebileceği,
  • Türk lirası olarak tahsil edileceği beyan edilen ihracat bedelinin kısmen veya tamamen döviz olarak tahsili halinde GB'nin 22 nci hanesinde kayıtlı Türk lirası tutarı DAB tarihindeki Merkez Bankası döviz alış kurundan tahsil edilecek döviz cinsine çevrilmesi gerektiği,
 İhracat Bedelinin Tespiti
  • İhracat bedelinin tespitinde GB’nin 22 nci hanesindeki değer esas alınır. Ancak bu hanede belirtilen tutarın mal bedelinin dışında navlun ve/veya sigortayı da kapsaması ve ihracat bedeli olarak 22 nci hanede kayıtlı tutarın faturada kayıtlı tutara eşit olması halinde faturada kayıtlı bedel esas alınır. GB’nin 22 nci hanesinde kayıtlı tutarın faturada kayıtlı tutardan farklı olması ve GB'nin 22 nci hanesinde kayıtlı olan döviz tutarının ABD doları dışında bir döviz cinsinden olması halinde GB’nin 46 ncı hanesinde ABD doları olarak gösterilen değerinin dikkate alınacağı,
  • GB’de beyan edilen değerlerle kontrol sırasında gümrük müdürlüklerince belirlenen değerlerin farklı olması halinde ihraç bedelinin tespitinde, GB’nin “E” veya “D” hanesinde yer alan kayıtların dikkate alınacağı,
  • Konsinye ihracatta ihracat bedeli olarak kesin satış faturasında kayıtlı bedelin esas alınacağı,
  • GB’nin 22 nci hanesinde kayıtlı döviz cinsi ile ihracatçıya ödenen döviz cinsinin farklı olması halinde kapatma işlemleri için yapılacak hesaplamalarda; fiili ihraç tarihindeki Merkez Bankası çapraz kurlarının kullanılacağı, 

İhracat Bedellerinin Transferi

  • GB'de kayıtlı alıcı firma veya bu firma dışındaki gerçek veya tüzel kişiler tarafından yurt dışından havale olarak gönderilen dövizin, herhangi bir referans veya fatura numarasıyla irtibatlandırılmış olup olmadığına bakılmaksızın ihracatçının beyan edeceği GB konusu ihracatın bedeli olarak alışının yapılmasının mümkün olduğu,
  • Ancak, serbest bölgelerdeki bankalar aracılığıyla yapılan havalelere istinaden döviz alışı, sadece GB’de alıcının bulunduğu ve malın gideceği yer olarak serbest bölgenin gösterilmesi halinde yapılabileceği, Serbest bölgeler dışındaki başka ülkelere yapılan ihracat bedelinin serbest bölgeden gönderilen havaleye istinaden alışının yapılamayacağı,
 Efektif Olarak Getirilen İhracat Bedelleri 
  • Efektif olarak getirilen ihracat bedelinin yurt dışından getirildiğinin tespiti gümrük idarelerince onaylı Nakit Beyan Formu (NBF) ile yapılabileceği,
  • Üçüncü kişilerce getirilen efektifin ihracatçı adına alışı, tevdiatın ihracatçının kendisine veya hesabına yapılması şartıyla mümkün olacağı,
  • İhracatçının hesabına transfer edilen ihracat bedelinin, bankadan efektif olarak alınması halinde bu efektifin başka bir banka tarafından ihracat bedeli olarak alışı, bu efektiflerin yurt dışından geldiğine ilişkin aracı banka yazısının ibrazı veya alış işlemini yapacak bankaca efektif konusu dövizlerin havale olarak geldiğinin bankadan teyidinin alınması kaydıyla yapılacağı,

 İhracat Bedelinin Diğer Yöntemlerle Tahsili 

  • İhracatçılarca ihracat bedeli olarak tahsil veya iştira için tevdi edilen banka veya şahıs çekinin bankalarca iştiraya alınması halinde:
  1. Çekin keşidecisi yurt dışındaki banka ise iştira anında DAB düzenlenebileceği,
  2. Çekin keşidecisi şahıs ise çek karşılığı muhabir hesaplarına alacak geçmeden DAB düzenlenemeyeceği,
  • İhracat bedeli olarak tevdi edilen çeklerin yurda girişinde gümrük idarelerine beyan edilme zorunluluğunun bulunmadığı,
  • Türkiye’deki bankalarca düzenlenen çeklerin iştira edilerek ihracata ilişkin DAB düzenlenebilmesi için çeki düzenleyen bankanın çek bedelinin yurt dışından geldiğini belirten yazısının aranacağı,
  • İhracat bedelinin kredi kartıyla tahsil edildiği işlemlerde, kredi kartının yurt dışından verilmiş olduğunun tespiti şarttır. Bu işlemlerde, fiş (slip) bedelinin ihracatçıya ödendiği tarih itibarıyla talebe göre her bir fiş için ayrı ayrı ya da fiş bedellerinin tamamı için tek bir DAB düzenlenebileceği,
  • Fiş bedellerinin tamamı üzerinden tek bir DAB’ın düzenlendiği işlemlerde, peşin bedel hesabı diğer firmalara gerçekleştirilen ihracatla kapatılabileceği, 

İhracatçı Dışındaki Firmalara Gelen İhracat Bedelleri 

  • GB’de kayıtlı imalatçı veya tedarikçi firma lehine gelen dövizin, imalatçı veya tedarikçi ile ihracatçı firmanın yazılı beyanının alınması kaydıyla ihracatçı firma adına ihracat bedeli olarak alışının yapılabileceği, 
  • GB’de imalatçı veya tedarikçi firma unvanının kayıtlı olmadığı işlemlerde, ihraç konusu malın imalatçı veya tedarikçi firma tarafından ihracatçı firmaya satıldığına dair faturanın ibraz edilmesi ve ihracatçı ile imalatçı veya tedarikçi firmanın yazılı beyanının alınması kaydıyla ihracatçı firma adına ihracat bedeli olarak alışının yapılabileceği, 

İhracat Fiyatının Değişmesi 

  • Fiili ihraçtan sonra ihracat fiyatında lehte değişiklik yapılması halinde ihracatçının talebine ve fiyat değişikliğine ilişkin faturanın ibrazı üzerine fark tutarın ihracat bedeli olarak alışının yapılabileceği,
  • Fiili ihraçtan sonra ihracat fiyatında aleyhte değişiklik yapılması halinde ihracatçının yazılı beyanı ve fiyat değişikliğine ilişkin faturanın ibrazı üzerine GB’nin 22 nci hanesinde belirtilen tutar ile fiyat değişikliğine ilişkin faturada belirtilen tutar arasındaki fark hesap kapatma işlemlerinde dikkate alınmayacağı, 

Fiili İhracattan Sonra Geri Gelen Mallar 

  • Alıcısı tarafından kabul edilmeyen malların yurda getirilmeden başka bir firmaya satışına ilişkin talepler 06/06/2006 tarihli ve 26190 sayılı Resmi Gazete’de yer alan İhracat Yönetmeliğinin 14 üncü maddesi hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılacağı,
  • İlgili gümrük idarelerince GB’ye gerekli değişiklikler işlenir ve yenilenen GB yeni fatura tarihi de belirtilmek suretiyle ihracat hesabının takibinin yapılmasını teminen aracı bankaya bildirileceği,
  • Bu işlemle ilgili bedel getirme süresinin tespitinde yeni fatura tarihinin esas alınacağı,
 İhracat Bedellerine İlişkin Çeşitli Hususlar 
  • İthalatçı tarafından düzenlenen bono ve/veya ihracatçı tarafından düzenlenerek ithalatçı tarafından kabul edilen poliçe bedelleri, bedelin yurt dışından tahsil edildiğinin tevsiki kaydıyla, ihracat hesabının kapatılmasında kullanılabileceği,
  • İmalatçı ya da tedarikçi tarafından yazılı olarak talep edilmesi durumunda imalatçı ve/veya tedarikçi adına gelen dövizin alışı yapılarak ihracat bedelinin TL karşılıkları imalatçı ve/veya tedarikçi firmalara ödenirken DAB aracı ihracatçı adına da düzenlenebileceği,
  • Aracı ihracatçı tarafından gerçekleştirilen ihracata ilişkin bedelin imalatçı ve/veya tedarikçiye döviz olarak temlikinden sonra tahsil edilmesi halinde, imalatçı veya tedarikçi tarafından söz konusu bedelin ihracat bedeli olarak alışının yapılmasının talep edilmesi durumunda bu dövizlerin ihracat bedeli açıklaması ile imalatçı ve/veya tedarikçi firma adına alışı yapılabilir. İmalatçı ve/veya tedarikçi firma adına alışı yapılan tutarlarla ilgili olarak aracı bankaya aracı ihracatçı tarafından yazılı olarak bildirimde bulunulacağı,
  • Yurt dışı fuarlarda teşhir edilmek üzere ATA karnesi ile geçici ihracı yapılan ancak fuarda kesin satışı gerçekleştirilen mallara ilişkin fatura tutarının, ihracat bedeli olarak alışının yapılmasının mümkün olduğu, 

Döviz Tevdiat Hesabından İhracat Bedeli Alışı 

  • İhracat bedeli, dövizin yurt dışından geldiğinin tespiti kaydıyla dışarıda yerleşik gerçek veya tüzel kişiler adına açılan döviz tevdiat hesaplarından tahsil edilebileceği,
  • Yurt dışında yerleşik kişiler adına açılan döviz tevdiat hesaplarına, Türkiye’deki ithalatçı firmaca ödenen ithalat bedelinin, hesap sahibince verilen vekâletname çerçevesinde Türkiye’deki ithalatçı firma veya üçüncü kişilerce ihracat bedelinin tahsilinde kullanılmasının mümkün bulunmadığı,
  • Yurt dışında taahhüt faaliyetlerinde bulunan Türk firmalarının, sıfatlarını tevsik etmeleri kaydıyla yurda getirilmesi zorunlu olmayan dövizlerle açtıracakları döviz tevdiat hesaplarından ya da yurt içinde veya dışındaki bankalardan sağladıkları döviz kredisiyle açılan hesaplardan yurt dışındaki taahhüt işleri kapsamında yapılan ihracatın bedellerinin ödenebileceği,
  • Türkiye'de kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan uluslararası ihaleyi kazanan Türk müteahhitlerinin hak edişleri karşılığında elde ettikleri Türk lirası tutarın veya karşılığının dövize dönüştürülmesi suretiyle (söz konusu tutarın istihkak karşılığı olduğunun tevsiki kaydıyla) elde edilen döviz tutarı, bu firmaların yurt dışında üstlendikleri işlerle ilgili olarak yapılan ihracat bedellerinin karşılığı olarak kullanılabileceği,
  • İhracat bedelinin, ihracatçı adına açılacak döviz tevdiat hesabına alınması ve bu hesaptan kısmen veya tamamen ihracat bedeli olarak alışının yapılmasının mümkün olduğu,
  • İhracatçı firmanın vekili bulunan kişi veya firma adına yurt dışından gelen dövizlerle açılan döviz tevdiat hesaplarından, vekâletnamenin fiili ihraçtan önce düzenlenmesi şartıyla vekili bulunulan ihracatçı firma adına ihracat bedeli alışının yapılabileceği,
  • Türkiye'de yerleşik sayılmakla birlikte yurt dışında serbest meslek ve müstakil iş sahibi olarak çalışan ve bu faaliyetlerini yurt dışındaki temsilciliklerimizden alınacak belgeler veya pasaport kayıtlarıyla tevsik eden kişiler adına açılacak döviz tevdiat hesaplarından transfer edilen dövizlerin, yurt dışından geldiğinin ve ihracatın aynı kişiye yapıldığının tespiti kaydıyla ihracat bedeli olarak alışının yapılabileceği, 
İhracat Alacağında İskonto 
  • İhracat alacağının Türkiye'deki bankalara iskonto ettirilmesi halinde; gayri kabili rücu iskonto işleminde DAB iskonto tarihinde, kabili rücu iskonto işleminde DAB bankanın muhabirleri nezdindeki hesaplarının alacaklandırıldığı tarihte iskonto edilen bedelin tamamı üzerinden düzenlenebileceği,
  • İhracat alacağının yurt dışındaki bankalara iskonto ettirilmesi halinde DAB, en erken senet bedelinin Türkiye’deki bankanın muhabirleri nezdindeki hesaplarına alacak kaydedildiği tarihte, gelen bedel kadar düzenlenebileceği,
  • DAB üzerine iskonto tutarına ilişkin not konulacağı, 

Faktöring İşlemleri 

  • İhracattan doğan alacak hakkının ihracatçı tarafından faktoring sözleşmesi çerçevesinde faktoring şirketine temlik edildiği faktoring işlemlerinde; 
  1. İhracat bedelinin faktoring şirketi tarafından yurt dışı kaynaklı dövizlerle hesaba transferi veya getirilmesi halinde faktoring şirketinin aracı bankaya göndereceği, üzerinde GB’nin tarih ve sayısı ile temliğe konu fatura tarihi ve numarasını içeren yazılı talimatı ve ihracatçının beyanına istinaden bankalarca bedel alışı yapılarak DAB ihracatçı firma adına düzenlenir. DAB üzerine faktoring masraflarına ilişkin not konularak Türk lirası karşılığı ihracatçı firmaya ödeneceği,
  2. İhracat bedelinin faktoring şirketinin yurt içi kaynaklarından hesaba transferi veya getirilmesi halinde faktoring sözleşmesinin bankaya ibrazı üzerine, ihracat hesabının kapatılmasına ilişkin sorumluluğun faktoring şirketine ait olması halinde, ihracat bedeli dövizler yurda getirildiğinde, faktoring şirketinin GB’nin tarih ve sayısı ile üzerinde temlik notu bulunan faturanın tarih ve sayısını içeren yazılı talimatına istinaden DAB ihracatçı firma adına düzenlenir. DAB üzerine faktoring şirketinin unvanı ile faktoring masraflarına ilişkin not konularak Türk lirası karşılığı faktoring şirketine ödeneceği,
 İndirim ve Mahsup İşlemleri 
  • 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 7 nci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarında belirtilen indirim, mahsup ve döviz transferi işlemleri aracı bankalarca sonuçlandırılacağı,
  • Aynı maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan giderlerin ihracat bedelinden indirilmesi veya mahsup edilmesi sebebiyle ihracat bedelinin bu giderler kadar eksik gönderilmesi halinde bu durum aracı bankaya belgelendirilerek, düzenlenen DAB üzerine söz konusu giderlerin türü ve tutarıyla ilgili not konulacağı,
  • İhracat bedelinin mahsuben ödemede kullanılabilmesi için mahsup talebinin bedel getirme süreleri içinde yapılması gerektiği,
  • Gemi ve uçak alımı için yurt dışından sağlanan kredilerin ihracat bedeli dövizlerle mahsuben ödenmesinde; ihracat bedelinin, kredinin teminatı olan ipoteğin çözülerek kredinin ödenmesi sebebiyle muhabir hesaplarına alacak verilemediği hallerde, kredi kullandıran yurt dışındaki kuruluşun kredi borcunun ödendiğine dair yazılı beyanı ile ipoteğin terkin edildiğini gösteren sicil kaydının bedel getirme süreleri içinde ihracata aracılık eden bankaya ibrazı kaydıyla ihracat hesabı yazılı beyanda belirtilen tutar kadar kapatılacağı,
  • Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde, tarafların aynı kişiler olması ve ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla, ilgili GB’lerin bankalara ibrazı durumunda mal ihraç ve ithal bedellerinin bankalarca mahsubu mümkündür. Bu kapsamda mahsup edilen tutarların yurda getirilmesi zorunlu değildir. Ancak mahsup sonrası kalan tutar için bu Genelgenin 8 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmünün uygulanacağı,
  • Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde, tarafların farklı kişiler olması ve ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla, ilgili GB’lerin bankalara ibrazı durumunda mal ihraç ve ithal bedellerinin bankalarca mahsubu mümkündür. Bu kapsamda mahsup edilecek tutarların yurda getirilmiş olması zorunlu olduğu, ancak mahsup sonrası kalan tutar için bu Genelgenin 8 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmünün uygulanacağı,
  • İhracat bedellerinin mahsuben ödemede kullanılacak kısmının mahsup tarihinden önce alışının yapılmamış olmasının şart olduğu,
  • Döviz tevdiat hesabına alınan ihracat bedeli dövizler, bedel getirme süreleri içinde mahsuben ödemede kullanılabileceği,
  • Peşin döviz olarak gelen ve alışı yapılmayarak döviz hesabına alınan bedellerden, ihracatın gerçekleştiğinin gümrük beyannamesi ile tevsiki ve gelen peşin bedelin kullanılmadığının (ilgili hesaptan çıkışının yapılmadığının) tespiti kaydıyla bu maddede sayılan indirimlerin yapılabileceği,
  • Mahsuben ödeme işleminde, DAB ve Döviz Satım Belgesi (DSB) mahsup tarihinde geçerli aynı kur üzerinden düzenlenebileceği,
  • Mahsuben ödemede kullanılacak (alışı yapılacak) döviz cinsi ile mahsuben ödenecek (transfer edilecek) gidere ilişkin döviz cinsinin farklı olması halinde mahsuben ödenecek azami tutar mahsup tarihindeki Merkez Bankası çapraz kurları esas alınmak suretiyle tespit edileceği, bu durumda DAB alışı yapılan, DSB transfer edilen döviz cinsinden düzenlenebileceği,
  • Aracı ihracatçı vasıtasıyla yapılan ihracatta, ihracat bedeli, ihracatçının onayı ile imalatçının veya tedarikçinin bu maddede sayılan bütün döviz giderlerinin mahsuben ödenmesinde kullanılabileceği, bu durumda DAB’ın ihracatçı, DSB’nin imalatçı ve tedarikçi firma adına düzenlenebileceği,
 Hizmet İhracı, Transit Ticaret, Türkiye’de İkamet Etmeyenlere Satış ve Mikro İhracat Bedelleri 
  • Hizmet ihracatı, transit ticaret, Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış, Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış ve mikro ihracat işlemlerinde bedellerin tamamının tasarrufunun serbest olduğu, 

İhracatçının Serbest Dolaşıma Bırakılan Diğer Dövizler 

  • CFR ve CIF teslim şekline göre gerçekleştirilen ihracatta, navlun ve sigorta bedeli ile kiracının satın alma hakkı bulunmayan finansal ve ticari kiralama sözleşmesi çerçevesinde elde edilen kira bedellerinin hizmet bedeli döviz olarak kabul edileceği, 

İhracat Hesabının Kapatılması 

  • Genelgenin 4 üncü maddesinin beşinci fıkrasındaki süreler (sözleşme ile vadenin 180 günden fazla belirlenmesi halinde vade bitiminden itibaren en fazla 90 gün içinde) ile özelliği olan ihracat için 7 nci maddedeki (yurt dışına müteahhit firma ihracı, konsinye satış, leasıng ve geçici ihraç durumlarında) ihraç tarihleri ve süreler saklı kalmak kaydıyla, ihracat bedeli dövizlerin (avans dahil) fiili ihraç tarihinden itibaren yurda getirilerek en az %80’inin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde bir bankaya satılması halinde ihracat hesabının aracı banka nezdinde kapatılacağı,
  • Peşin ödeme ve başka bir ödeme şeklinin peşin ödeme ile birlikte beyan edildiği durumlarda, peşin bedel dâhil ihracat bedelinin en az %80’lik kısmının fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde tahsil edilmesi halinde ihracat hesabının kapatılacağı,
  • İhracat bedeli alışının, tahsil süresi dışında ancak 5 iş günlük ihbar süresi içinde yapılması halinde ihracat hesabı, ihracatçının bağlı bulunduğu Vergi Dairesi Başkanlığına veya Vergi Dairesi Müdürlüğüne ihbar edilmeksizin kapatılacağı,
  • İhracat bedeli alışının ihbardan sonra yapıldığı işlemlerde ihracat hesabının kapatılmasına ilişkin talepler doğrudan ihracatçının bağlı bulunduğu Vergi Dairesi Başkanlığına veya Vergi Dairesi Müdürlüğüne yapılacağı, 

İhracat Hesabının Kapatılacağı Aracı Banka 

  • İhracat hesabı, peşin ödeme ya da GB’de peşin ödeme ile diğer ödeme şekillerinin birlikte beyan edildiği işlemlerde, peşin bedel alışını yapan, bunun dışındaki işlemlerde ise ihracatçı tarafından GB’nin 28 inci hanesinde beyan edilen veya ihracatçı tarafından ihracat hesabının kapatılması işlemlerini gerçekleştirmek üzere GB ibraz edilerek anlaşma sağlanan aracı banka nezdinde kapatılır. İhracat bedelinin fiili ihraçtan sonra tahsil edildiği ödeme şekillerinde, ihracat bedeli aracı bankadan farklı bir bankaya gönderilmiş ise bedel alışını yapan banka, düzenlendiği DAB ile ibraz edilmesi halinde GB’nin bir fotokopisini ihracat hesabını kapatacak olan bankaya gönderileceği,
  • İhracatçı tarafından ihracat hesabının kapatılması işlemlerini gerçekleştirmek üzere GB ibraz edilerek anlaşma sağlanan bankanın GB’nin 28 inci hanesinde beyan edilen bankadan farklı olması durumunda, belirlenen aracı bankanın GB’nin 28 inci hanesinde beyan edilen bankaya yazılı olarak bildirimde bulunmasının zorunlu olduğu, 

İhracat Hesabının Kapatılmasında Zorunlu Belgeler 

  • İhracat hesabının kapatılabilmesi için Gümrük Beyannamesi (GB) örneği, ilgili Döviz Alın Belgesi (DAB) ve Döviz Satım Belgeleri (DSB), satış faturası ile indirim ve mahsup konusu belgelerin aracı bankaya ibrazının zorunlu olduğu, 

İhracat Bedelinin Tahsilinde ve İhracat Hesabının Kapatılmasında Sorumluluk 

  • İhracat bedelinin tahsilinden ve ihracat hesabının tahsil süresi içinde (ek süreler dâhil) kapatılmasından ihracatçılar, ihracat bedelinin faktoring şirketinin yurt içi kaynaklarından ödendiği faktoring işlemlerinde faktoring şirketinin sorumlu olduğu,
  • İhracata aracılık eden bankalar bilgisi dahilinde olan beyannamelerle ilgili ihracat bedellerinin yurda getirilmesini ve satışının yapılmasını izlemekle ve ilgili indirim ve mahsup işlemlerini gerçekleştirmekle yükümlü olduğu,
 Ek Süre Verilmesi 
  • 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında sayılan mücbir sebep hallerinin varlığı halinde, mücbir sebebin devamı müddetince altışar aylık dönemler itibarıyla ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce ek süre verileceği,
  • Mücbir sebep halleri dışında kalan haklı durumların varlığı halinde, hesapların kapatılmasına ilişkin altı aya kadar olan ek süre talepleri, firmaların haklı durumu belirten yazılı beyanına istinaden üçer aylık devreler halinde ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce, altı aylık süreden sonraki ek süre talepleri Bakanlık tarafından incelenip sonuçlandırılacağı,
  • Mücbir sebep halleri 2018-32/48 sayılı Tebliğ’in 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında açıklanan şekilde tevsik edileceği,
  • Mücbir sebep halleri ile ilgili olarak yurtdışından temin edilecek belgelerin dış temsilciliklerimizce veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdik Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış olmasının gerektiği,

 Terkin İşlemleri 

  • Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla; 
  •  
    a)- 100.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, mücbir sebeplerin varlığı dikkate alınmaksızın beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar noksanlığı olan (sigorta bedellerinden kaynaklanan noksanlıklar dahil) ihracat hesapları doğrudan bankalarca ödeme şekline bakılmaksızın,
  • b)- 200.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, 2018-32/48 sayılı Tebliğin 9 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebep halleri göz önünde bulundurulmak suretiyle beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar açık hesaplar ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce,
 
 terkin edilmek suretiyle kapatılacağı, 
  • Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla, 200.000 ABD doları veya eşitini aşan noksanlığı olan açık hesaplara ilişkin terkin talepleri 2018-32/48 sayılı Tebliğin 9 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ile haklı durumlar göz önünde bulundurulmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından incelenerek sonuçlandırılacağı,
  • Terkin limitlerinin belirlenmesinde GB’nin 46 ncı hanesindeki değerin esas alınacağı,
  • Terkin ile alışı yapılan tutar arasındaki farkın yurda getirildiğinin tespiti ile ilgili olarak ihracatçının yazılı beyanı doğrultusunda gerekli kontrollerin yapılarak hesabın kapatılacağı, 

Vergi Dairesi Başkanlıkları Veya Vergi Dairesi Müdürlüklerine Bildirim 

  • İhracat hesabının, ek süreler de dâhil olmak üzere, süresi içerisinde kapatılamaması halinde açık hesap tutarı aracı bankaca 5 iş günü içinde genelge ekinde yer alan Ek:1’deki forma uygun olarak ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı veya Vergi Dairesi Müdürlüğüne ihbar edileceği,
  • Söz konusu formun açıklama kısmına ilgili ihracat bedelinin ne kadarının yurda getirildiği ve ne kadarının DAB’a bağlandığı ayrıntılı olarak yazılacağı,
  • İhracat bedelinin faktoring şirketlerince yurt içi kaynaklardan ödendiği faktoring işlemlerinde ise kapatılmayan ihracat hesaplarıyla ilgili olarak sadece faktoring şirketleri ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı veya Vergi Dairesi Müdürlüğüne ihbar edileceği,
  • Vergi Dairesi Başkanlıkları veya Vergi Dairesi Müdürlüklerince ihracat hesabının kapatılması için ilgililere ihbardan itibaren 10 iş günü içinde 90 gün süreli ihtarname gönderileceği,
  • İhracatçılarca bu ihtar süresi içinde ihracat hesabının kapatılması veya mücbir sebep halinin ya da haklı durumun ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı veya Vergi Dairesi Müdürlüğüne belgelenmesi gerektiği,
  • Genelgenin 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki işlemlerden 90 günlük ihtar süresi sonunda kapatılmayanlar için Vergi Dairesi Başkanlıkları veya Vergi Dairesi Müdürlüklerince Cumhuriyet Savcılıklarına 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun uyarınca yasal işlem başlatılmasını teminen bildirimde bulunulacağı ve Bakanlığa ihbara ilişkin bilgi verileceği,

          Yönünde usul ve esaslar belirlenmiş bulunmaktadır.

 

 Saygılarımızla.
 

                BOĞAZİÇİ BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş.

 

2274 kişi tarafından görüntülenmiştir.

VERGİ SİRKÜLERİ


BOĞAZİÇİ BAĞIMSIZ DENETİM ve YMM A.Ş.


Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. vergi ve yönetim danışmanlığı hizmetleri veren profesyonel bir organizasyondur.

© Copyright 2016-2024 | Boğaziçi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.